Η Βαβυλωνία ή η κατά τόπους διαφθορά της ελληνικής γλώσσης

ΣΚΗΝΗ ς'

(Καθείς εξ αυτών λέγει από έν τραγούδι κατά το έθος της πατρίδος του).

ΧΙΟΣ. Και λέτεν να κάμω γώ την αρχή; ας πω πλια έναν, μα θα πήτεν κι' σεις ύστερις απ' όνα (τραγωδεί).

  » Σ' ώριον περιβολάκι με τ' άνθη στολισμένο,

  » μιαν άνοιξι διαβαίνω να παρηγορηθώ.

(προς τους άλλους) πιάτεν το ίσο, διαβόντρου γυιοί, κάμετεν εσείς το γάδαρο – ω, ω, ω.

ΟΛΟΙ. Ω, ω, ω, ω.

ΧΙΟΣ. (Εξακολουθεί)

« Να ξεφαντώσ' ο νους μου από » τοις λογισμούς μου, γιατί με βασανίζουν τα » κάλλ' οπού θωρώ.

ΟΛΟΙ. Ω, ω, ω, ω.

ΧΙΟΣ. Και κάμετέτονε καλά το γάδαρο – ω, ω, ω, εν ηξέρετεν τα ψαρτικά πα, βου, ζαζά, και ζα να γενήτεν; – (εξακολουθεί) θωρώ μια περιστέρα, κι' επότιζεν τα δένδρη, απέ το κρυό νερό, – ωχού τζάτζα μου κουζουλάθηκα!

ΟΛΟΙ. Ω ω, ω, ω, ω.

ΧΙΟΣ. Πήτεν τώρη κι' άλλος – (προς τον Ανατολίτην) ελάτεν τώρη εσείς, μισέ χαντζή, πήτεν πλια (μεγαλοφώνως), πήτεν – πήτεν —

ΑΝΑΤ. Σώπα να διούμε, άι ντελί ζιρζόπ ⁴¹ ντικό μου αράδα είναι; χάιδε ας πω πλια. (τραγωδεί).

» Τε ν' αρχηνήσω α ντουτούμ ⁴². » να σε παινέσω α κουζούμ ⁴³. » ντουτούμ όσον κρατ' ο σεβτάς ⁴⁴. » το ντούλο σου μην το ιξεχνάς.

(προς τους άλλους) τραβούντι, τραβούντι, ιστέ αυτό είναι – ντε είναι καλόν; ηξέρω κ' άλλα ακόμα, άμα φωνή μου πιάστικε – βήχα έχω πολύ – απόψι ούλη νύκτα γκούχου, γκούχου το πήγαινα – μεγάλος άστρος βγήκε, εγώ ακόμα έβηχα, κατόλου μάτι μου ντεν ισφάλιζα – γιόξαμ ⁴⁵ έλεα τραβούντια οπού ούλοι ν' απομείνεται ιξεροί απέ το μακάμι ⁴⁶ ίλεμ ⁴⁷ ν' άναι νύχτα, και να άχης φορτωμέναις ένα κατάρι ⁴⁸ ντεβέδαις αράντα, και εσύ απάνου ς' το γκαϊτούρι να τραβουντίζης και να πηγαίνης – ωχ – (προς τον Πελοποννήσιον) έι, Μώραλη πραγματευτή – τώρα ντικό σου αράντα ήρτε, πες το τώρα.

ΠΕΛ. (τραγωδεί)

  « πέντε πο, μωρ' πέντε πο, πέντε

  » ποντικοί βαρβάτοι, πέντε ποντικοί βαρβάτοι, μου

  » χαλάσαν το κρεββάτι, κι' άλλοι τρεις μωρ' κι'

  » άλλοι τρεις, κι' άλλοι τρεις μουνουχισμένοι ⁴⁹ μου

  » το σιάχναν οι καϋμένοι – (προς τον Κρήτα) έλα. Κρητικέ, πέσε και συ τώρα ένα.

ΚΡΗΣ. (τραγωδεί) « έπαρ εσύ την λύρα σου κι' εγώ τον

  » ταμπουρά μου,

  » ν' ακούσης ντα θε να σου πω, π' όχω μέσ' την

  » καρδιά μου.

  » όντας σε πρωτογάπησα, ήτανε ραμαζάνι,

  » κι' εκόλλησ η αγάπη μου σα μέλη στο σαχάνι.

    πούρι, πούρι, πούρι,

    πούρι, έχεις κούτελο και μούρι.

(προς τους άλλους) ν' άχα δα ντεδίμ ⁵⁰ και τη λύρα μου ομάδι, διαλέ τον ένα σας π' ούθελε ν' αύγη προστάς μου.

ΑΛΒ. Πω να το λες, ορέ κι' εγώ ψύχα τραγουδίαις…

(τραγωδεί).

  » τρία πουλακίαις κάθουνταις το Διάκο στο ταμ-

  » πούργια – τ' όνα τηράει την Ρούμελη, γιου —

  » και τ' άλλο το Δερβένιαις – το τρι, μωρέ, το

  » τρι, το τρίτο το καλήτεραις, ουχ – μηργιολο-

  » γάει και λέει – πού είσαι γιου γιόνα, μωρέ γιό-

  » να – (προς τους άλλους) πω ν' άχες ορέ ψύχα

  » και το λιονκάρι να το βάργιαις – πω να το λέ-

  » νε τα κρικόνια ⁵¹ να το λγέπης ορέ χαβά ⁵².

ΚΥΠ. Σαν τ' άπασιν όλοι ας πω κι εώ. (τραγωδεί) » γιομίντζο το γαλούνιν ⁵³ μου καπνόν που το » πουντζίν μου λαμπρόν ⁵⁴ που το φλαντζίν ⁵⁵ μου – αχ μαρ- » γιώλισα!

ΑΝΑΤ. (Φωνάζει) ντι ι ι ι ι ι χάϊδε – (καθ' εαυτόν). Χιώτη είπα μέτυσε, άμμα κι' εγώ πιρακάτου ντεν πηγαίνω – μέτυσα α τζανούμ – μέτυσα – αρτίκ πολλά λόγια ντεν τέλει.

ΣΚΗΝΗ Ζ'

Ανατολίτης και ο Λογιώτατος, έπειτα οι λοιποί.

ΑΝΑΤ. (προς τον Λογιώτατον σκεπτόμενον) ολάν λογιώτατε – σιού – εσένα λέω – με σασκιν σοφτά ⁵⁶ – λογιωτοτοτοπώτατε – ντεν ακούς; – τι συλλογίεσαι ολάν σαν Αρμένη πατέρα σου πέτανε; ντεν τραβουντίζεις κι' εσύ.

ΛΟΓ. Ουκ έμαθον άδειν, ει μη ύμνους.

ΑΝΑΤ. Εσύ πες, και πες ύμνος – (προς τους άλλους.) τζάνουμ σωπάτε τώρα λογιώτατος ύμνος τα πη, ν' ακούσουμε ντε!!

ΛΟΓ. (άδει μεγαλοφώνως) ΖΕΥ!!!!

ΑΝΑΤ. Με τρόμαξες άνταμ..

ΛΟΓ. (εξακολουθεί) Ζευ μακάρων, και ανθρώπων συ μόνε γονεύ, ύψιστε σταθμεύ και διανομεύ. —

ΑΝΑΤ. (καθ' εαυτόν εμπαίζων τον Λογιώτατον) ευ μακαρόνια ευ, Ζευ μακαρόνια Ζευ – τζάνουμ ερίφι καρτιά μακαρόνια τέλει, ντε βαζγεστίζει ⁵⁷.

ΛΟΓ. (εξακολουθεί) επίτριψον, επίτριψον τους σε κατηγορούντας.

ΑΝΑΤ. (προς τον Λογιώτατον) τ' όσωσες; τούτο είναι ύμνος γιοξαμ έχει κι' άλλο ακόμα; άι καχπόγλου ⁵⁸ άι, κι εγώ τάρεψα ύμνος, κάτι μεάλο πράγμα είναι είπα – τούτο ένα Ζευ μεάλο μεάλο κόπτησε ⁵⁹ τρόμαξα, ύστερα αρτίκ ευ, Ζευ, μακαρόνια είπες, στα υστερνά τρίψε και κακά είπες – άφεριμ – ταμάμ ύμνος – και του χρόνου – (πέρνει έν κομμάτι μπουρέκι) έλα τώρα, Λογιώτατε άνοιξε ιστόμα σου.

ΛΟΓ. Ου χωρεί το στόματί μου.

ΑΝΑΤ. Ντε κιωπώγλου, χωρεί ντε χωρεί εγώ τα χώσω – ά – άνοιξε ιστόμα σου λέω.

ΛΟΓ. Ιδού.

ΑΝΑΤ. Ιντού μιντού ντεν έχει – κατάπιε το ούλο μια βρούκα, ντε.

ΛΟΓ. Ουχ εκών μεν, καταπιώ δε, και δη τι ποιητέον; ανακτέον των πάντων.

ΧΙΟΣ. Καλέ σεις λογιώτατε που ξέρετεν τα λιανικά, σέν-

  » τε μέντε κουντουσέντε,

  » και των αλλωνών μισέντε»

ξέρετεν ίντα θα πη;

ΛΟΓ. Ου.

ΧΙΟΣ. Ούσας κι' ο μισέ Περής αντάμα· (προς τους άλλους) κι' έ χορεύομεν άματις;

ΠΕΛ. Να χουρέψουμε.

ΑΝΑΤ. Άιντε ντε σηκωτήτε….

ΟΛΟΙ. Να χουρέψουμε……(χορεύουν).

ΧΙΟΣ. (φωνάζων) βάρτεν κρασί ς' τα ποτήργια να πγιούμενε – (πέρνει έν ποτήριον) (προς τους άλλους) πάρτεν κι' εσείς απ' ένα – αι βίβα – ς' την υγιά μας καλή για – στην υγιά της λευτεριάς.

ΟΛΟΙ. (πέρνουν από έν ποτήριον) αι βίβα!

ΑΝΑΤ. Σία λευτερία.

ΠΕΛ. Εις υγείαν της, αι βιβα της – χαιράμενοι.

ΟΛΟΙ. (κτυπώντες τα ποτήρια) αι βίβα!

ΑΛΒ. Για το λευτεριά ορέ, ζτρου – ορέ ζτρου – (κτυπά και αυτός).

ΣΚΗΝΗ Η'

Ο Ανατολίτης, ο Λογιώτητος και ο Ξενοδόχος. (οι δ' άλλοι σιωπούν καθήμενοι)

ΑΝΑΤ. (προς τον Λογιώτατον) συ για ντεν εχόρεψες καλά;

ΛΟΓ. Ουκ έμαθον ορχείσθε.

ΑΝΑΤ. Μάτε τώρα – σύκο ένα σου ποντάρι χτύπα άλλο σου ποντάρι, γένηκε χορός, πάει λέωντας.

ΛΟΓ. Έα με – (προς τον Ξενοδόχον) άξον μοι νηφοκοκκόζωμον.

ΑΝΑΤ. Ντεν τρέπεσαι εσύ κωντζά ⁶⁰ μου λογιώτατο, νύμφη τέλεις; πού ν' αυρούμε τώρα νύφη για; (προς τον Ξενοδόχον) έλα, έλα, μισέ Μπαστιά, Λογιώτατο νύφη υρεύει.

ΞΕΝ. (προς τον Λογιώτατον) καλέ σεις εν ντρεπούστενε να λέτεν πως θέτενε νύφη; και πού να σας την ευρούμεν τώρη;

ΛΟΓ. Ουχί, αλλά νηφοκοκκόζωμον είρηκα.

ΑΝΑ. Έι, ιστέ, νύφη κοκκόνα για; ένα ζουμί έχει παραπάνου.

ΛΟΓ. Ουκ έγνωκες αγράμματε.

ΑΝΑΤ. Εγώ γράμματα ντε ξέρω, αμμά, νύφη κοκκόνα καλή ντουλειά ντεν είναι – ετούτο καταλαβαίνω τι τα πη.

ΛΟΓ. Ω αναλφάβητε άνερ!!! και δη ζωμόν, έφην, του κόκκου, ον υμείς οι βάρβαροι καφφέ καλείτε.

ΑΝΑΤ. Καφφέ τέλεις;

ΛΟΓ. Έγωγε.

ΑΝΑΤ. Έγωγες να γένης – και ντε λες ετζι, μόνε λες νύφη και κοκκόνα; πολύ σασκίνι άντρωπω είσαι ατζαΐπικο ⁶¹ μπουταλά είσαι, να μη σε κακοφανή…. εγώ έτσι σασκίνι άντρωπο ντεν είδα ακόμα…. καρδιά του τέλει καφφέ, και να υρεύει κοκόνα νύφη – ακόμα να ντιούμε τι τα υρίψης, λοής κοπής ανάποντα πράγματα.

ΣΚΗΝΗ Θ'

(Ο Ανατολίτης καθ' εαυτόν παρατηρών τους άλλους).

ΑΝΑΤ. Ε!!! Χιώτη μέτυσε κοιμάται, Μωραΐτη λογαριάζει – Κυπριώτη συλλογιέται – Κηρτηκό τζιμπούκι πίνει – Λογιώτατο γράφει – άμμα Αρβανίτη ντουλειά καλά ντεν πηγαίνει – να, να, – γούρλωσε μάτια του, τρίζει δόντια του, τρίβει μουστάκι του – αλλά αλέμ καυγκά τα κοπαρδίσει ⁶² γιατί κουρουλντίστικε πολύ ⁶³ φοβούμαι. Αρβανίτη καυγατζή ⁶⁴ άντρωπο είναι – το κάμει α!

ΣΚΗΝΗ Ι'

Ο Αλβανός μεθυσμένος μαλόνει με τον Κρητικόν, πυροβολεί με την πιστόλαν και τον πληγόνει πολλά ελαφρά εις τον βραχίονα.

Αλβανός, Κρης και ο Ανατολίτης.

ΑΛΒ. Ορέ κρητίκα, ορέ – πρα – εσύ εσύ ορέ κρητίκα! – πω το γουρουνίζεις εσύ εμένα ορέ το πα – πα το παληκάρι;

ΚΡΗΣ. Δεν κατέχω ετζά πράμα, μηδέ κατέχω σε πούρι, θιός και η ψυχή μου.

ΑΛΒ. Πώς ορέ να το λες έτζι εσύ ορέ εσύ, πούετες ορέ εγώ στο στο στο Κρήτη ορέ; κ' έριχνες; γώ ορέ το το το τουφέκιαις σα σα σαν το βροχάδες….

ΚΡΗΣ. Είπα σου το δά μαθές δε σε κατέχω δεδίμ, διάλε τα πάσπαλα ⁶⁵ που θα θέσω στον άδη.

ΑΛΒ. Πρα πώς το κάνεις έτζι ορέ που δεν το γουρουνίζεις; πω σε γουρουνίζω εγώ….

ΚΡΗΣ. Κατέχω δα σε δεδίμ, τώρα, π' ούρθες κι' άφαγες τα κουράδια ⁶⁶ μας.

ΑΛΒ. (με θυμόν) τφου, αλλά μπελιάβερσιν ⁶⁷ ποιος ορέ να τρως κουράδιαις;

ΑΝΑΤ. (καθ' εαυτόν) ε – καυγά τώρα σα μόσκο τα μυρίσει.

ΚΡΗΣ. Και γιάντα δα δεδίμ ψόματ' άναι δα, που δεν αφήκατε κουράδια στην Κρήτη;

ΑΛΒ. Άιδε να χάνεσαι πίθε μούτη, (τρίζων τους οδόντας) ποιος ορέ τ' όφαγες κουράδιαις;

ΚΡΗΣ. Εσύ δα μαθές, κ' οι συντρόφοι σου, δεδίμ κι' ολιάς.

ΑΛΒ. (τον πτύει) τφου, τεταχήνιε ⁶⁸.

ΚΡΗΣ. (τον πτύει) τφου..

ΑΛΒ. (τον πτύει) τφου και συ μούτη – (ευγάζων την πιστόλαν), να ορέ ποιος να τρως κουράδιαις – πυροβολεί και φεύγει).

ΚΡΗΣ. Ω, ω, ω,! διαλέ τζ' αποθαμμένοι σου, και τζ' απομεινάροι σου, μ' εσκότοσες εδά.

ΑΝΑΤ. Δεν είπα εγώ; Ιστέ Αρβανίτη χουνέρι ⁶⁹ του έκαμε, (τρέχει προς τον Κρήτα), πού χτύπυσε; ιστέκα, ισκέκα, (βλέπει την πληγήν) ε; ζαράρη ⁷⁰ ντεν έχει τίποτα – μη φοβάσαι – σήκω, σήκω, (τον σηκώνει ολίγον).

ΣΚΗΝΗ ΙΑ'

(Ο Ξενοδόχος ακούσας τον κρότον του πιστολίου, τρέχει φωνάζων, και οδυρόμενος).

ΞΕΝ. Ουγού, ουγού, ουγού· – ουγού διαβόντρου γυιοί – αλοί, αλοί αλοί μου του κακόσορτου, ίντ' αν τούτο π' ούπαθα – αλοί· – (προς τον Χίον κοιμώμενον). Καλέ σεις, μισέ Μπουρλή, κοιμούστεν καλέ;

ΧΙΟΣ. Ίντα πάθετεν;

ΞΕΝ. Φονικό διαβόντρου γυιέ, φονικό – κι' εν ξυπνάτεν πλια;

ΧΙΟΣ. Και πούντο άματις το χειμονικό;

ΞΕΝ. Καλέ διαβόντρου κουλούκι, εγώ λέγω σας φονικό, κι' εσείς ονειρευγούστεν χειμονικό; εν ξυπνάτεν τώρη να δγήτεν τα αίματα;

ΧΙΟΣ. Πιταού κ' ήγλεπά το ς' τ' όνειρό μου – και ποιός να σας χαρώ ήκαμέν το;

ΑΝΑΤ. Αρβανίτη χτύπησε Κηρτικό;

ΧΙΟΣ. Και π' ούντος τώρη ο Αρβανίτης;

ΑΝΑΤ. Έφυγε – χου – αν το πιάσης.

ΑΝΑΤ. Ουγού, Ουγού. Ίντα δουλειαίς που πάθαμεν, ίντα να τον κάμωμεν τώρη τον Κρητικόν;

ΚΥΠ. Να το γιατρέψουμε.

ΧΙΟΣ. Και ποιος να το γιατρέψη να σας χαρώ;

ΚΥΠ. Εγώ τον γιατρεύω – φέρτε ξύδιν, λάδιν, ρακίν, στουπίν, μαστίχιν, και ένα σαχάνην, άψετε και λαμπρόν στη φουκούν να το κάμω μεχλέμην ⁷¹ να τ' αλλείψω τον γιαραν του.

ΧΙΟΣ. (προς τον ξενοδόχον) μισέ Μπαστιά!…. ακούσετέν τα; φέρτεν τα….

ΞΕΝ. Οχωνούς φέρνω σας τα μα εν κάμνει, να σας χαρώ, ν' άναι δώ ο Κριτικός· – να τον σηκώσουμ' απ' εδώ. (φεύγει).

ΚΡΗΣ. Δεν μπορώ κι' ολιάς, να πουρήσω ⁷² Θεός κ' η ψυχή μου

ΚΥΠ. Σε καβαλλάμε στον άπορο ⁷³.

ΣΚΗΝΗ ΙΒ.'

(Ο Ξενοδόχος εισέρχεται έντρομος, και ειδοποιεί τους άλλους, ότι έφθασεν η αστυνομία).

ΞΕΝ. Καλέ σεις καλέ σεις – ουγού πλάκωσεν η αστυνομία, πλάκωσε να – έρχεται – έρχεται – αλλοί μου αλοί!! – Ίντα να κάμω τώρη; – ήσβυσα πλια ο κακόσορτος – ήσβυσα.

ΤΕΛΟΝ ΤΗΣ Α.' ΠΡΑΞΕΩΣ

ΠΡΑΞΙΣ Β'

ΣΚΗΝΗ Α'

(Ο Αστυνόμος συνοδευμένος μετά των στρατιωτών εισέρχεται και εξετάζει).

Αστυνόμος, Ξενοδόχος και ο Κρης.

ΑΣΤ. Φέρμα ⁷⁴ γιαμά μη φύγη κανείς, είστε, ούλοι αδιλίτο κριμινάλε ⁷⁵ (προς τους στρατιώτας) μουρέ, Γεράσιμε, Αντζουλή, Διονύσιε! βάλτε τζη όλους ετούτοις απάρτε ⁷⁶ να τζη εζαμινάρω ⁷⁷ σεπαραμέντε ⁷⁸ (προς τον ξενοδόχον) πού είναι γιαμά εκειός ο λαβωμένος;

ΞΕΝ. (τρέμων) ορίστε εδώ…. (δεικνύει τον Κρήτα)

ΑΣΤ. (εξετάζει τον Κρήτα) Πινομή σου μουρέ;

ΚΡΗΣ. Ω! πονείμε, νέσκε, δεδίμ πονείμε.

ΑΣΤ. Πινομή σου μουρέ; τ' όνομά σου, διάολε.

ΚΡΗΣ. Μανολιός Δασκαλάκης.

ΑΣΤ. Και πούθε είσαι γιαμά;

ΚΡΗΣ. Απέ τη Γκύσαμο.

ΑΣΤ. Και πού ς' το διάολο είν' αυτό το Κύσαμο;

ΚΡΗΣ. Έπα δα στην Κρήτη.

ΑΣΤ. Και δε λες π' ούσαι Κρητικός ν' άμπ' ο διάολος μέσα σου; και ποιος μουρέ σε χτύπησε;

ΚΡΗΣ. Ένας λιάπης.

ΑΣΤ. Και π' ούν' εκείνος ο λιάπης;

ΚΡΗΣ. Δεν τον κατέχω το σκυλάπιστο· πούρησε.

ΑΣΤ. Και πού μουρέ, πού σε βάρεσε;

ΚΡΗΣ. Στη χέρα δεδίμ, ω φέρετε με δα τον ξαγορευτή ⁷⁹ να με ξαγουρέψη ⁸⁰ να ξεμυστέψω ⁸¹

ΑΣΤ. Και πώς σε βάρεσε μουρέ; α κάζο πενσάτο; ⁸²

ΚΡΗΣ. Είπα σου το δεν κατέχω ντα μου λες Θιός…

ΣΚΗΝΗ Β'

(Ο αστυνόμος καθ' εαυτόν).

ΑΣΤ. Λ' αφάρ ζε σέριο ⁸³. και δεν μπορώ να τζη εζαμινάρω εζαταμέντε ⁸⁴ μα τάντο πμάστα ⁸⁵ τζη έβανα όλους α πάρτε, και θα κάμω τζη εζάμινες σεριαμέντε ⁸⁶, ως που ν' αύρω την γκάουζα ⁸⁷ και να μάθω καλά, αν ήναι κάζο πενσάτο, επόι να τζη ακουζάρω ⁸⁸ στη Διοίκησις, και να κάμω τα άττα ⁸⁹ μου κόμε σι ντέβε ⁹⁰, κατά πως μου μιριτάρι ⁹¹ ς' το οφφίτζιό ⁹² μου —…. ναι δεν μπορώ να κάμ' αλλιός γιατί δα δισπρετζάρω ⁹³ το ονόρε μου ⁹⁴ (προβαίνει εμπρός).