Dziady. Część I, II i IV

‘Dziady’ – cykl dramatów romantycznych Adama Mickiewicza publikowany w latach 1823-1860. Składają się na niego trzy luźno powiązane części oraz część pierwsza, wydana pośmiertnie, mająca charakter nieukończony: ‘Dziady część II’ – dramat z 1823 roku, ‘Dziady część IV’ – dramat z 1823 roku, ‘Dziady część III’ – dramat z 1832 roku, ‘Dziady część I’ – dramat ogłoszony pośmiertnie w 1860 roku (nieukończony). Oprócz dramatów, w skład II części wchodzi wiersz ‘Upiór’ publikowany początkowo jako osobny utwór, zaś w skład III części rozległy ‘Ustęp’ – epicki komentarz ukazujący obraz carskiej Rosji, zakończony słynnym wierszem ‘Do przyjaciół Moskali’. Elementem spajającym te części jest obrzęd Dziadów – dokładnie przedstawiony w części II, wspominany przez Gustawa w cz. IV i odbywający się w scenie IX cz. III. W utworze znajdują się liczne wątki autobiograficzne, zawarte są w nim idee romantyzmu, także polskiego, związanego z walką narodowowyzwoleńczą z rosyjskim zaborcą. (za Wikipedią).