Отзывы на книгу «Озеро Радости: Роман», страница 2

Сучасны чалавек настолькі паглыблены ў медыа, што з часам у яго не застаецца ніякіх расповядаў, акрамя вычытаных у медыа. Яся маўчыць, зразумеўшы, што і гэта фраза прыйшла аднекуль з позняга Пялевіна

Віктар Марціновіч - яркі прадстаўнік беларускага постмадэрнізму, якому ўласціва інтэртэкстуальнасць. Постмадэрніст В. Марціновіч спасылаецца на цёску-постмадэрніста В. Пялевіна і гэта новая прыступка ў айчыннай літаратуры, што б ні казалі закасцянелыя крытыкі. Сцёб с тэлебачання таксама сустракаецца ў кнігах Пялевіна, калі ў "Пакаленні П" у кадры з'яўляюцца не людзі, а сімулятары ці нешта накшталт таго.

З усіх бакоў стракочуць дыктары тэленавін, якія наперабой прадаюць апакаліпсіс. Іх імгненна стала вельмі шмат, бо ўсе людзі навокал уключылі праграмы навін.

Пры першым прачытанні мне падалося, што гэта меладраматычная гісторыя толькі з частковымі ўкрапінамі постмадэрнізму, але цяпер разумею, што ўся гэта гісторыя пародыя на папсовасць сучаснага грамадства. Пры першым прачытанні я атрымліваў асалоду ад апісання роднага горада:

Яся накіроўваецца ўніз па Партызанскім міма Рэсорнага завода, міма закінутай базы, пра якую мясцовыя жыхары распавядаюць байкі, што пры Савецкім Саюзе тут захоўвалася ядзерная зброя, міма "Планеты Піццы", у якой клапатлівыя мамашы адкормліваюць "капрычозамі" і "маргарытамі" дэмбельнуўшыхся для кароткага спаткання з роднымі навабранцаў з другой ваеннай базы, яшчэ пакуль не да канца закінутай.

Цікава, што Мінск паўстае ў рамане гістарычным і сучасным адначасова:

Яна ідзе міма гатэля "Турыст" і ўнівермага "Беларусь", адзін позірк на якія можа паведаміць душы такую безвыходнасць позняй БССР, што адразу становіцца зразумелым, чаму разваліўся Савок. Яна зварочвае да Парку Шарыкападшыпнікавага завода, у якім па восені завадскія пенсіянеры збіраюць не да канца вызрэлыя арэхі, а па вясне - беласнежныя ландышы, якія не да канца распусціліся.

Асалоду атрымліваеш і ад пазнавання месцаў, хоць яны і ў аздабленні марціновічаўскіх скепсісу і іроніі, якія пераходзяць у сарказм:

Праходзіць уздоўж трамвайных пуцей, міма Уральскай, настолькі застаўленай заводамі, што дыхаць тут немагчыма нават зараз, калі большая частка гэтых заводаў спынілася і чакае інвестара.

Але гэта ўражанні пасля першага прачытання. Цяпер у той жа сцэне з экскурсіяй па Мінску адчуваеш намёк на папсовасць і разумееш, што В. Марціновіч не проста варыць "мыла", а спрабуе данесці свае думкі як мага большаму колу спажыўцоў. Прыпраўляе ён драматычную гісторыю Ясі любімымі постмадэрністычнымі гульнямі з адсылкай, напрыклад, яшчэ на аднаго постмадэрніста Хорхе Луіса Борхеса:

Яся падае дакументы ў магістратуру па візуальных даследаваннях беларускага ўніверсітэта, воляй вавілонскай латарэі перанесенага ў Вільнюс.

Ці напрыклад, з алюзіяй на постмадэрніста Уладзіміра Набокава, калі галоўная гераіня на дрэве жаданняў чытае:

"Дзяўчынку!" Незразумела ці вывела гэта рука кабеты, якая пакуль не зрабіла УЗІ і не ведае пол плоду, ці можа быць, пастараўся Гумберт Гумберт, катэгарыяльна знудзіўшыся па Лаліце

Спадзяюся, я не памыляюся і аўтар наўмысна разбавіў сваё "мыла" гісторыямі пра Міндоўга, Барбару Радзівіл, Усяслава Чарадзея і іншых асоб, каб асноўная лінія згубілася і яе зараз было складана аднавіць у памяці. Папсовасць сюжэту не самае галоўнае ў гэтым рамане, як і блёкласць вобразаў персанажаў. Некаторыя з іх і цытуюць Ніцшэ, але гэта адзіная цытата якую развучыў герой-пікапер, а па-сутнасці ён такі ж бязмозглы магл як і іншыя. Чарговы постмадэрністычны раман В. Марціновіча варты прачытання (і як паказала мая практыка, не адзін раз), нягледзячы на пусты, на першы погляд, сюжэт і пустых персанажаў. P.S. Цытаты прыводжу ва ўласным перакладзе з рускай мовы, на якой знайшоў кнігу, бо ў свой час не занатаваў іх з беларускамоўнага арыгінала, які чытаў першым.

Вось яна - асалода чытання! "Возера радасцi" Вiктара Марцiновiча. Першыя 20 старонак захапілі цалкам. Ледзь свой прыпынак не праехала. А потым чытала кожную вольную хвіліну. І нават у начы з ліхтарыкам, чаго не рабіла шмат гадоў. "Возера радасці" паглынула мяне цалкам. Але ж колькі суму ды адзіноты ў гэтым рамане. Чытала і думала: "Ну ўсё. Горш ужо ня будзе. Бо няма куды." Але пачынаецца новая частка і разумеш, што "лепей ня будзе, будзе толькі горш", як спявалася ў адной песні. І вельмі важна прайсці праз усе выпрабаванні і застацца чалавекам. Увогуле сярод маіх знаёмых мала тых, у каго ўсё добра.. Можа, гэта лёс такі ў нашага народа - пакутаваць. А можа мы самі гэта абралі. А можа я знаходжу такіх сяброў. І таму раман прышоўся мне даспадобы. Ён пра нашу краіну, пра нашыя гарады і мястэчкі, пра нашых людзей, пра нас. Здаецца, гэта першае з сучаснай беларускай лiтаратуры, што я прачытала. I прагну яшчэ. *** "-Усім нам бракуе аднаго. Усім,хто жыве тут. Табе, мне, кожнаму! У нас неяк глабальна не склалася с радасцю. Гора – стае, абыякавасці, зайдрасці, усякай дробнай чорнай дрэні – хоць дарма аддавай. Прычым – што цяпер, што пасля Крэўскай уніі… А вось радасці – чыстай радасці, такой, якая мусіць быць у дзяцінстве – тут няма нават у дзяцей! Паглядзі на іх твары!"

Для мяне Марціновіч - не проста аўтар сваёй чарговай кнігі. Гэта мега-чалавек, нехта блізкі ўласна для мяне, бо з яго "Мовы" пачаўся мой шлях да мовы: так мяне кранула гэта першая сумленна абраная кніга на мове, што я пачала вывучаць беларускую 13 гадоў пасля школы. Сення я магу размаўляць. Таму калі ўбачыла новую кнігу ў краме - узрадвалася гэтай сустрэчы, як дзіця, без жартаў. Я ведала, што мой кумір мяне парадуе ў чарговы раз. Згодна, што твор даволі пісімістычны і цяжкі маральна, як і тая рэчаіснасць, якая часам "накрывае" у нашай сучаснасці. Але твор - смачны, таленавіты, багаты. Я, напрыклад, адкрыла для сябе Чурленіса, якога не ведала, а ен - геній. І там яшчэ шмат іменаў, якія варта адкрыць для сябе. Кожная кніга - гэта падарунак, бо адкрывае нешта новае, у тым ліку і ў самім сабе. Гэта кніга вучыць. Чытайце.

Знаете, чем мужская проза отличается от женской? На мой взгляд, женщина-писатель всегда, о чём бы она ни писала, стремится смягчить реальность, добавить в мир уюта и подарить надежду, что всё будет хорошо; мужчины же - люди очень приземлённые, им не до сантиментов: если уж задумано по сюжету, что герой должен пройти сотню испытаний, то пройдёт, и никто ему, бедному герою, жизнь не упростит. И будь ты хоть тысячу раз чувствительной особой, хоть на коленях ползай перед автором, умоляя о пощаде, жалости к герою - ничего не выйдет: твёрдый, жёсткий взгляд и рука, ударяющая наотмашь. И пока ты и героиня отходите от только что полученной пощёчины, размазывая слёзы по лицу, рука уже снова занесена для очередной пощёчины - а не стоило расслабляться, тогда, возможно, не было бы так больно.

Честное слово, описанные мною эмоции преследовали меня весь период, пока я читала роман Виктора Мартиновича "Озеро Радости". И хотя было очень больно, хотелось быстрее дочитать и узнать, наконец, доберётся ли героиня, к которой с первых страниц испытываешь жалость, до этого самого озера? А ещё преследовал вопрос: ну как такой молодой, невероятно красивый автор с внешностью актёра может быть таким жестоким к своей же героине? На самом деле, в определённый момент я поняла, что Мартиновичу совсем не всё равно, что происходит с девушкой, что он сам явно присутствует в романе и сочувствует, жалеет, хочет ей помочь, и несколько подарков судьбы на жизненном пути всё же заготовлено. Жаль, что их, этих подарков, так мало для такой достойной девушки: как бы ни ударяла её жизнь, она выстояла, выдержала, не озлобилась, осталась цельной личностью - это восхищает.

Беглый гуглинг показал, что книги в бесплатном доступе нет - пришлось купить. Не жалею ни об одной копейке! Пожалуй, действительно лучшее у автора!

Виктор Мартинович. Очень нравится мне его манера письма. Очень звонкая, что ли или острая как зубочистка. Нет в его литературе вялости и натянутости, как и нет крайностей - всего в меру, и к месту. Конечно, почти все наши психологические проблемы имеют корни из детства. Девочка Яся, кажется заслуживает моего сочувствия из за всех ее жизненных перипетий, но нет. Нет нет нет. На поверку, для меня оказалась девочка Яся пуста и поверхностна. Книга хорошая.

Удивительная книга! Огромное удовольствие получила от прочтения: захватывающе, динамично, трогательно (не раз слезы наворачивались на глаза), а вот в язык автора, его манеру просто влюбилась. Это очень печальный роман взросления, показывающий один за другим появляющиеся шрамы на душе и сердце главной героини от соприкосновения с действительностью, безразличием, скудостью душ. На лицо высокий интеллект и эрудиция автора, оторваться от страниц книги невозможно.

Как же мне понравилось

Это первая книга Виктора, которую я прочла, кажется, 3 года назад. История про взросление девочки Яси, которой не очень повезло в жизни, потому что ее папа известный и очень богатый человек. Казалось бы, ну почему же «не повезло»? А потому что папе на Ясю наплевать и ей приходится противостоять и ему, и государству, и всем окружающим людям. Занимательная история, которая читается на одном дыхании. Правда, местами сентиментальная и немного девичья, однако она разительно отличается от типичного романа тем, что героине придётся «змагацца» не только с собственными чувствами, но и оправдываться из-за своей фамилии.

Великолепная книга! Поворот сюжета,глубина... все в этой книге есть..в целом очень грустная,ни в одном моменте не скучная.Позволяет о многом подумать в своей жизни. Однозначно рекомендую и ставлю 5 с плюсом.Мне понравилась даже больше ,чем Ночь .

Мне нравится Мартинович, понравился ещё когда писал для Белгазеты. "Мова" - отличнейший роман с крутой идеей и исполнением, наверное, одно из самых интересных и неожиданных открытий этого года для меня. Но... После прочтения "Озера Радости" наконец смогла сформулировать свою претензию к автору, которая была еще при знакомстве с "Паранойей". Складывается стойкое ощущение, что Мартинович и в одной, и в другой книге описывает Беларусь с опозданием лет на 10 , хотя я читаю его книги через 2-3 года после издания. Некоторые моменты кажутся совсем неактуальными и неуместными, хотя скорее всего автор этого не планировал. Думаю, такие книги должны быть все-таки если не "вне времени", то хотя бы актуальными несколько десятков лет. Боюсь, что из-за некоторых излишних паралеллей с действительностью и отсылок к действующим заведениям, местам, особенностям, с каждым годом книги будут становиться все менее интересными.

В любом случае рекомендую к прочтению и "Озеро Радости". Атмосфера безысходности (хотя каких-то непреодолимых причин для этого нет) и безразличия к себе, друг к другу передана блестяще.

В Ясе увидела типичного белоруса, который плывет по течению, стойко перенося все тяготы и лишения (пробует съездить на заработки в Москву, к соседям в Европу, устраивается на любую работу ради работы), но не пытаясь сделать хоть что-то более или менее значимое, чтобы серьезно изменить что-то в себе или рядом с собой.