Сон Габруся

Габруся пачынае разбіраць нейкі страх… Ён не можа знайсці сабе месца… Але раптам якаясь невядомая сіла пераносіць яго ў сваю хату… Ён пераступіў парог і зжахнуўся…

Бачыць на ложку хворую і высахшую, белую як палатно жонку… Яна працягвае да яго свае худыя кастлявыя рукі і канаючым голасам шэпча: «Ратуй, Габруська!.. Расінка праз два тыдні не было ў роце… хлеба кавалачка два тыдні не бачыла… з голаду і смагі паміраю… Ратуй мяне… Ратуй сваіх дарагіх маленькіх дзетак…»

Габрусь ад перапалоху адхіляе сваю галаву на кут… І вось… бачыць, у куточку сядзяць яго трое маленькіх дзетак… Яны апухлі і азызлі з голаду, зусім не падобны да тых вяртлявых скакуноў, якімі ён бачыў іх раней…

Усе трое, прытуліўшыся адно да другога, яны ціхенька плачуць. Яны грызуць нейкі гнілы кавалачак дрэва… і слязьмі праганяюць яго, каб не засядала ў горле… Убачыўшы свайго татку, яны, як маладыя ластавачкі, разявілі свае роцікі, працягнулі ўсе да яго ручкі, худыя і пасохшыя, як каласкі ў полі, і пачалі плакаць і прасіць:

«Татачка дарагі… есці… есці хочам… дай кавалачак хлеба… ратуй нас… ратуй маму… яна таксама памірае… ідзі папрасі ў людзей хоць крошачку хлеба, а як у нас будзе – мы больш ім дадзім. Татачка, хочацца есці… ратуй нас… ратуй…»

І шэсць худых ручак працягвалася да Габруся, а ён упаў на стол, закрыўся рукамі і пачаў сам плакаць, не ведаючы сам, што рабіць, куды ісці, хто паможа яму ратаваць жонку, дзетак і жывёлу…

Вось раптам на печы замяўкаў сумную песню галодны кот, а ў сенцах, нібы перад вялікім няшчасцем, завыў сабака. У Габруся сэрца пачало разрывацца ад жалю… Ён хацеў накласці на сябе рукі, але шкадаваў кідаць жонку і дзетак, хацеў бегчы, але не ведаў, куды і чаго?..

У хаце не было ні пылінкі, ні крупінкі.