Wygraj wojnę. Ramka po ramce

Niemieckie dzieci i żołnierze witają sukces nazistowskich Niemiec w 1940 roku

W nocy 3 lipca 1940 r. Jednostki brytyjskie zajęły francuskie okręty w portach brytyjskich. Nie bez krwawych incydentów. Po obu stronach ginie kilka osób. Celem operacji nie jest umożliwienie Francuzom, jeśli chcą, przeniesienia floty do Niemców (lub przejście na ich stronę). Podobne działania podejmowane są we wszystkich bazach Morza Śródziemnego, gdzie znajdują się statki kontrolowane przez Vichy. W egipskim porcie Aleksandria inicjatywa brytyjskiego kapitana-negocjatora pozwala ci dojść do kompromisu. W lipcu 1943 r. Pancernik, cztery krążowniki i kilka niszczycieli dołączyło do sojuszników anglo-amerykańskich. Ale w innych miejscach wszystko jest znacznie bardziej skomplikowane.

Aby zneutralizować część francuskiej floty, stacjonującej w porcie Mers-el-Kebir (Algieria), brytyjska załoga eskadry trzech pancerników, dwóch krążowników, lotniskowca i jedenastu niszczycieli. W ultimatum złożonym przez Francuzów istnieje wymóg udania się do portów Indii Zachodnich lub do zatopienia statków. Brytyjski dowódca nakazuje otwarcie ognia o 16.45, nie czekając na wygaśnięcie przedłożonej notatki. Muszle pokrywają zatłoczone, zakotwiczone pancerniki, krążowniki, niszczyciele, statki nawigacyjne i okręty podwodne. Trzy pancerniki są trudne do naprawienia obrażeń i są osierocone. Ci, którzy przeżyli, są wykańczani przez bombowce torpedowe z lotniskowca Ark Royal. Jeden pancernik, najnowszy Strasburg, wykorzystał zastój i pomoc niszczyciela, który zastrzelił część pól minowych i wyruszył do Tulonu. Po drodze ten statek spotyka, niemal na pokładzie, niemal bezbronnego brytyjskiego «Royal Royal». Kapitan nakazuje jednak, aby nie otwierać ognia. Brytyjczycy nie doceniają takiego prezentu i wysyłają sześć «Suordfish» do «Strasburga». Broń przeciwlotnicza pozostawiona bez uszkodzenia pancernika obniża poziom dwóch atakujących samolotów

Podobne bitwy odbędą się w Dakarze (francuska Afryka Północna, obecnie Sinegal). Atak na grupę statków w Indiach Zachodnich, na wyspie Gwadelupa, uniemożliwia osobistą interwencję prezydenta Stanów Zjednoczonych, Franklina Roosevelta. W ciągu dwóch dni «Katapulty» Francja traci 1400 osób, Anglia -2 pilotów i 6 samolotów. Dziesiątki lub setki tysięcy Francuzów stają się współpracownikami z lekkim sercem. Fotografia – statki przedzierające się przez port Mers-el-Kebir

Pancernik Richelieu, poważnie uszkodzony w porcie Dakar, jest wykupywany z Francji przez rząd USA. Mocny 380 mm. pistolety są rozbijane na amerykański standard, a po tej wojnie strzelają do wybrzeży Birmy. Ale najciekawszy jest zawarty w ładowniach tego okrytego halo statku tajnego. Złoto francuskiego banku narodowego, także Polski, Belgii i Holandii, za 2,5 miliarda dolarów w tym czasie. Co dalej dzieje się z metalem szlachetnym i jaką zgodą wpada w ręce Amerykanów, nie znamy szczegółów. Uważa się, że w 1945 r. Jego ekwiwalent pieniężny jest przekazywany krajom europejskim w ramach planu Marshalla jako pożyczka wyłącznie na towary amerykańskie.

Od 10 lipca do 30 października 1940 r. Wielka Brytania i Niemcy prowadzą zaciekłą walkę w powietrzu. Anglia traci nieco ponad tysiąc samolotów, wróg traci 1800 skrzydlatych samochodów. W zachodniej literaturze historycznej seria bitew powietrznych uważana jest za największą bitwę, która zostanie zapamiętana przez tysiące lat. Walka powietrzna o Kubana (RSFSR, 1943) charakteryzuje się podobną liczbą zestrzelonych samolotów, ale pozostaje w cieniu. W historiografii radzieckiej i rosyjskiej bitwa powietrzna o Wielką Brytanię jest również drobnym epizodem wśród epickich bitew lądowych na terytorium Związku Radzieckiego. Tak czy inaczej, Niemcy tracą zainteresowanie Wielką Brytanią i koncentrują się na przygotowaniach do inwazji na ZSRR. Fotografia – naloty bombowców Luftwaffe na angielski port w Dover w 1940 roku

Rząd ZSRR wysyła ultimatum do rządu rumuńskiego, domagając się zwrotu Besarabii (dawnej prowincji rosyjskiej, odrzuconej przez Rumunię w 1920 r.) I północnej Bukowiny jako rekompensaty za wyzysk ludności Besarabii. Odbywa się 27 czerwca 1940 r. Kilka godzin przed inwazją radziecką król rumuński akceptuje warunki. Powstała ziemia jest podzielona między Sowiecką Ukrainę i Mołdawię. ZSRR otrzymuje 3,7 miliona ludzi i 50 tysięcy metrów kwadratowych. km terytorium. 28 tysięcy głów bogatych rodzin jest deportowanych na Syberię

Ludność Besarabii rzeczywiście poniosła upokorzenie ze strony władz rumuńskich, okazuje się lojalna wobec rządu radzieckiego. Etniczni Rumuni i Ukraińcy (85%) Bukowiny, 0,8 miliona ludzi, którzy nie doświadczyli takiego związku, należą do aneksji bez entuzjazmu. Fotografia przedstawia paradę wojsk radzieckich i świąteczną demonstrację w Kiszyniowie, 3 lipca 1940 roku.

Przedstawiciele młodego pokolenia Besarabii (Mołdawia) przedstawiają kwiaty żołnierzom Armii Czerwonej

W październiku 1940 r. Związek Radziecki zaproponował Estonii, Łotwie i Litwie, zgodnie z umową o wzajemnej pomocy, umieszczenie na ich terytorium kontyngentu wojskowego 25 000 ludzi, w celu ochrony przed Niemcami. Jest już jasne, że Armia Czerwona jest skłonna osiągnąć swoje cele, pomimo straty. Dwa tygodnie później rządy tych krajów są oskarżane o spiskowanie z Niemcami (co częściowo jest prawdą), represjonowanie cudzoziemców i przemieszczanie się. Latem 1940 r., Zgodnie z wynikami powszechnego głosowania, republiki tworzą rządy komunistyczne i przyjmują Deklarację wjazdu do Związku Radzieckiego. Decyzje te są natychmiast zatwierdzane przez Radę Najwyższą ZSRR. Według dokumentów NKWD z 17 czerwca 1941 r. Na Litwie uwięziono 5 663 osób, głównie policjantów i «klasycznych kapitalistów», 10 186 osób zostało przesiedlonych, 5 624 i 9 547 Łotwy, odpowiednio 3 179 i 5 979 Estonii. Prezydent Litwy Antanas Smyatona emigruje do Niemiec, a następnie do Szwajcarii i Stanów Zjednoczonych. Jego estoński kolega Konstantin Päts jest deportowany wraz z rodziną na Syberię, dostaje 25 lat obozów, jest więziony w więziennej klinice psychiatrycznej od 1942 r., Umiera tam w 1956 r. wraz z pro-sowieckim rządem, aw szczególności publikuje «Ustawę o zwalczaniu szkodników». Później zaczyna zdawać sobie sprawę z sytuacji i prosi Kreml o zgodę na podróż do Szwajcarii. W rezultacie wchodzi do obozu NKWD w pobliżu Krasnowodska (Turkmenistan), gdzie w 1942 roku umiera. Fotografia jest demonstracją ludności Łotwy za przystąpienie do Związku Radzieckiego. Czerwiec 1940 r

Karlis Ulmanis, szef Łotwy

Anastastas Smyatona, rozważny szef Litwy

Konstantin Päts, szef Estonii

Parada wojsk radzieckich w Rydze, jesień 1940 roku

Radzieccy żołnierze w Rydze, 1940 r

Od lipca 1940 r. Nasiliła się bitwa o Atlantyk. Niemcy otrzymują nowe bazy morskie. Francja wychodzi z wojny, a faszystowskie Włochy, przeciwnie, wchodzą w nią. Zdjęcie przedstawia śmierć brytyjskiego ciężkiego krążownika «Hood», rankiem 24 maja 1941 r. Do tego czasu statek naznaczony był przetrzymywaniem konwojów atlantyckich i zalaniem pancernika «Bretania» podczas operacji Katapulta. Tysiące francuskich marynarzy natychmiast opuszcza swoje życie. Teraz Kaptur, w grupie pancerników i 6 niszczycieli, przechwytuje niemiecki pancernik Bismarck i ciężki krążownik Prince Eugen. Brytyjski krążownik otwiera ogień z 24 km. I w pełnym rozkwicie z przeciwnikami. Salwa jednego z niemieckich statków obejmuje rozwijający się «Hood» od 15 do 18 km. Krążownik przez jakiś czas podąża tym samym kursem, a kilometr od «Księcia Eugena», po potężnej eksplozji, pęka na pół. Na niemieckim krążowniku spada grad gruzu. 1415 osób umiera. 3 marynarzy zostaje uratowanych

Niemiecki pancernik «Bismarck», największy statek swoich czasów. Krawężnik wypornościowy – 50 000 ton (dwa razy wyższy niż lotniskowiec), długość 251 metrów, szerokość 36 metrów, zanurzenie 10 metrów Maksymalna prędkość 55 km. godzin, autonomiczny zasięg nawigacji 17 000 km. Główne uzbrojenie to osiem 380 mm. pistolety w czterech wieżach.

Wieczorem, podobnie jak 24 maja 1941 r., Bismarck otrzymuje torpedę do planszy z jednego z siedmiu bombowców torpedowych Suordfish, które wystartowały z pokładu zbliżającego się lotniskowca. Brytyjczycy niezwykle boleśnie dostrzegają śmierć «Kaptura» i zamierzają pozbyć się pancernika wszelkimi sposobami. Torpeda dostaje się do pasa opancerzonego (145—320 mm). Nie wywołuje żadnego szczególnego efektu. Sailor umiera. Atak powietrzny powtarza się 25 maja z większym powodzeniem. Jedna z dwóch lub trzech torped niszczy układ kierowniczy, tak że statek zaczyna opisywać cyrkulację (porusza się po spirali). W tym stanie «Bismarck» musi podjąć walkę z dwoma pancernikami, ciężkim krążownikiem i kilkoma niszczycielami. Niemieckie okręty podwodne nie mają czasu na ratunek. Fotografia jest ostatnią minutą ognistego ogniwa.

Rzut negatywnie wpływa na dokładność Bismarcka. Brytyjskie pociski niszczą główny słup strzelniczy i uszkadzają wieżę. Angielski ciężki krążownik uderza w superlinkor z trzema torpedami. Statek podnosi kil. Z 2220 osób, 114 zostaje uratowanych (trzy są zabierane przez zbliżającą się niemiecką łódź podwodną). Od tego czasu niemieckie dowództwo obejmuje siły uderzeniowe floty powierzchniowej, zwłaszcza w krętych norweskich fiordach. Niemiecki kriegsmarine stosuje taktykę nieograniczonej wojny okrętów podwodnych. Jeśli wcześniej, przed zatonięciem statku transportowego, załoga okrętu była zobowiązana do udzielenia odpowiednich sygnałów, poczekaj, aż marynarze wpłyną do łodzi, teraz nie ma takiej czułości. Fotografia – ocalali żeglarze Bismarcka wznoszą się na brytyjski statek

Premier Jugosławii podpisuje protokół w sprawie przystąpienia swojego kraju do Paktu Trójstronnego, 25 marca 1941 r. Tego samego dnia w Belgradzie odbywa się demonstracja o sile 80 000 osób przeciwko sojuszowi z Niemcami. Przede wszystkim jest to porażka niemieckiego biura informacji. Powstaje nowy rząd. Już 5 kwietnia ZSRR i Jugosławia podpisały traktat o przyjaźni i nieagresji. Te wydarzenia, Hitler uważa za powód inwazji. 6 kwietnia siły zbrojne Niemiec, Włoch, Węgier atakują Jugosławię. Stalin, aby pomóc sojusznikom, zgodnie z zawartą umową, nie spieszy się. 2000 ton bomb spada na Belgrad, a 16 kwietnia kapituluje jugosłowiańska armia. Około 344 000 ludzi zostaje schwytanych (Chorwaci, Węgrzy i Niemcy zostają później zwolnieni). Nieodwracalna strata. Niemcy: 165 osób, 40 samolotów, 3 czołgi. Włochy: 3300 osób, 13 samolotów, 11 tankietek. Węgry: 130 osób, 1 samolot. Jugosławia: 5000 żołnierzy, 57 zestrzelonych, 150 samolotów zniszczonych na ziemi. Na zdjęciu – Jugosłowianie świętują podpisanie traktatu o przyjaźni z ZSRR, 5 kwietnia 1941 roku.

Włoskie Bersaliers (strzały elitarnych jednostek) na ulicy serbskiego miasta, kwiecień 1941

Z jakiegoś powodu zdobycie Jugosławii skłania Hitlera do zapewnienia skuteczniejszej pomocy włoskim sojusznikom. 6 kwietnia 1941 r. Z terytorium Bułgarii wojska niemieckie najechały Grecję. Ateny poddają się 27 kwietnia. Po trzech kolejnych dniach Grecja się poddaje. Miesiąc później Wehrmacht zajął wyspę Krety, uważaną przede wszystkim za lotnisko kontrolujące wody Morza Śródziemnego. Fotografia – greckie miasto po ostrzale. Kwiecień 1941 r

Odważni, ale słabo uzbrojeni greccy żołnierze przygotowują się do spotkania wojsk niemieckich. Kwiecień 1941, Grecja

Poważne straty wśród spadochroniarzy nie pozwalają na natychmiastowe zdobycie Cypru i Kanału Sueskiego. Straty Grecji: 14 000 zabitych, sojuszników – 900, z 14 000 więźniów. Wehrmacht traci 1500 żołnierzy, Włochy około 20 000. Uważa się, że potrzeba zajęcia Jugosławii, jak również uparty opór Grecji, odłożyły inwazję na ZSRR od 15 maja 1941 r. Do 22 czerwca, a te pięć tygodni miało decydujący wpływ na przebieg wojny. Fotografia – niemieccy żołnierze rozmieścili flagę w pobliżu Akropolu. Maj 1941 r

W bitwie o Krecie (20—31 maja 1941 r.) Decydującą siłą są elitarni skoczkowie. Po obu stronach umiera 5 tysięcy osób. Schwytano ponad 5 tysięcy Greków i 12 tysięcy sojuszników (Brytyjczyków, Nowozelandczyków, Australijczyków). Operacja jest generalnie udana. Jednak od tego czasu niemieckie dowództwo porzuciło praktykę dużych sił lądowania. Ta decyzja pozwala Wielkiej Brytanii zachować strategicznie ważną wyspę Malta

Oblicz siły stron w Bitwie Tytanów. Ludność Związku Radzieckiego w spisie z 1939 r. Wynosi 170 milionów. Strzelano do spisu ludności z 1937 r., Który wykazał wynik «tylko» 162 milionów na «zaniżanie» populacji. W 1940 r. Tereny o populacji 18 milionów ludzi, które nie zawsze były lojalne wobec nowego systemu, były przywiązane do ZSRR. Zakładamy, że wyniki spisu ludności «wypalania» są poprawne. Następnie do 1941 r. Populacja kolosa wynosiła 180 milionów ludzi. Trzecia Rzesza, 1941 r., Tj. Niemcy, Austria, Sudety i inne terytoria zamieszkałe przez etnicznych Niemców podlegających poborowi – 90 milionów ludzi. Węgry – 9,3 miliona (800 000 Węgrów zginęło na froncie wschodnim), Rumunia – 20 milionów (453 000 zmarło). Te dwa kraje są bezwarunkowymi sojusznikami Niemiec, których ludzkie rezerwy może swobodnie dysponować jako własne. Kontyngent wolontariuszy w 64 tysiącach jest przydzielany przez 44 miliony Włoch (w latach wojny korpus był kilkakrotnie aktualizowany, 374 tysiące zmarło), a także 25 milionów Hiszpanii – 18 tysięcy (15 tysięcy zabitych). Słowacja – 36 tys., 3 tys. Zmarłych, Chorwacja 2 tys. Osób, liczba zmarłych jest nieznana, Finlandia – 300 tys. Osób, 70 tys. Strat (wobec 108 tys. Ofiar sowieckich na tym froncie, w tym 18 tys. Zmarłych w niewoli) Wehrmacht jest również właścicielem zasobów i przemysłu Francji, Norwegii, Belgii, Holandii, Danii, Polski, Grecji, Bułgarii, Jugosławii i Czech. Fotografia – niemieccy żołnierze na granicy ze Związkiem Radzieckim prowadzą rozpoznanie 21 czerwca 1941 r. Po lewej – 20 mm. automatyczna broń przeciwlotnicza 2 cm FlaK 30, po prawej – czołg T-4 o wczesnym zwolnieniu, 75 mm. instrument

Jedynym sprzymierzeńcem ZSRR w tej chwili jest 47-milionowa Wielka Brytania z 1,2 mln (w tym jednostki znajdujące się w koloniach), armia dość zniszczona po Dunkierce. Jej wojna z Niemcami do 1944 r. Jest podobna do bitwy rytualnej, turnieju rycerskiego, w którym, zgodnie z ustalonymi zasadami, chwytają rycerze z gruczołami. Anglia ma półtora tysiąca samolotów, kilkanaście lotniskowców, wiele krążowników, niszczycieli i łodzi podwodnych. Po Dunkierce Brytyjczycy mają nie więcej niż 100 czołgów, ale dzięki rozwiniętemu przemysłowi ich liczba stale rośnie. Walka tutaj raczej technika, a nie ludzie. Interes Niemiec, których duchem rządzą teraz starożytni germańscy bogowie, leży na północnym wschodzie. Zgodnie z planem dowodzenia kolonie niemieckie powinny być organizowane w ZSRR na wzór Starożytnej Sparty, z populacją autochtoniczną zredukowaną do 50 milionów. Na zdjęciu – radzieccy piloci w pobliżu myśliwców I-16.

22 czerwca 1941 r. Niemcy i Rumunia przystąpiły do wojny z ZSRR. Podstawą operacji wojskowych dla Bukaresztu jest odrzucenie Besarabii i Północnej Bukowiny rok wcześniej. Dzień później Słowacja przystępuje do wojny. W nocy 26 czerwca węgierskie miasto Koszyce, trzy lata wcześniej należące do Słowacji, zostało zbombardowane przez nieoznakowane samoloty. Zrzucono 27 ton bomb. Nadal nie wiadomo, czy sowieckie siły powietrzne, które zbombardowały miasto z powodu zamieszania, były Niemcami, czy nawet Rumunami (aby popchnąć sojusznika do działania), ale 27 czerwca Węgry wypowiedziały wojnę ZSRR. W tym samym czasie 25 czerwca lotnictwo radzieckie uderza w 18 lotnisk fińskich. Niektóre z nich są naprawdę oparte na niemieckich samolotach. Tego samego dnia Suomi wypowiada wojnę. Pod koniec roku zajmuje znaczną część Karelii, w tym stolicę Petrozavodsk (która stała się Eyslynnom). Około 70 000 cywilów z ludów niefińskich wpada do obozów koncentracyjnych. Jedna trzecia z nich umrze z powodu niedożywienia, chorób i złego traktowania. Fotografia to radziecki myśliwiec I-16, który nie zdążył wystartować (ani wykonać lądowania awaryjnego). Masa własna samolotu 1300 kg., Prędkość 450 km. godziny, zasięg 480 km., broń – dwa karabiny maszynowe 7,62 mm. Wyprodukowano około 10 000 sztuk. Druga połowa czerwca 1941 r., ZSRR

Radzieccy bojownicy zestrzeleni podczas startu, I-15 i I-16, 22 czerwca 1941 roku

«Dekret o militarnej jurysdykcji planu Barbarossa z 13 maja 1941 r. Stwierdza: „Za działania, które urzędnicy i sprzymierzeńcy Wehrmachtu będą wykonywać przeciwko ludności cywilnej wroga, nie przewiduje się ścigania, również jeśli ta akcja jest jednocześnie zbrodnia wojenna lub wykroczenie… Uwalniam cię od chimery zwanej sumieniem. Dalej: «Odrzucam chrześcijaństwo, ponieważ jest ono produktem judaizmu, ponieważ jest internacjonalistyczne i ponieważ głosi pokój na ziemi». (Adolf Hitler). Na przedwojennym zdjęciu – wojskowi piloci ZSRR w pobliżu I-15. Ci ludzie będą musieli zrozumieć, czym jest wojna totalna i zrobić to, co niemożliwe.

23 czerwca 1941 r. Rozpoczyna się bitwa o Dubno-Łuck-Brody (320 km na zachód od Kijowa). G. Zhukov, który pojawił się na miejscu wydarzeń, odrzuca ideę szefa sztabu Frontu Południowo-Zachodniego o wycofaniu wojsk. Nowy plan to strajk pięciu zmechanizowanych korpusów z 2800 (później 3100) czołgów w czterech (późniejszych – pięciu) niemieckich dywizjach czołgów, 720 czołgach i 70 działach szturmowych. Fotografia – niemieccy żołnierze sprawdzają opuszczony czołg ciężki T-35. Waga 50 ton, 11 członków załogi, rezerwacja – korpus przedni 30 mm., Deska 20 mm., Wieże 20 mm. Prędkość w trudnym terenie wynosi 10—12 km. h. Uzbrojenie – jeden 76,2 mm, dwa 45 mm. karabiny i sześć siedmiu karabinów maszynowych. Wykonane 59 sztuk. Do czerwca 1941 r. Czołgi te nie brały udziału w walkach, ograniczając się jedynie do demonstracji potęgi Związku Radzieckiego podczas defilad wojskowych.

Do formacji Wehrmachtu, oprócz pojazdów opancerzonych, należą duże jednostki piechoty, artylerii i wykwalifikowanych brygad naprawczych. Masywny (400 czołgów) zmechanizowany korpus Armii Czerwonej wykonuje marsze po 300 km, tracąc co najmniej jedną trzecią pojazdów przed uszkodzeniami mechanicznymi. Radziecki system produkcji sprzętu nie wydaje się zapewniać dostawy, która nie jest warta nawet pół słowa, «małych rzeczy» do naprawy. Wytyczne dotyczące prowadzenia i konserwacji nowych czołgów są obecnie klasyfikowane nawet przez kierowcę. Czasami, tak starannie przechowywane przez załogi samochodu, w kluczowym momencie tankować nie olejem napędowym, ale benzyną. Aby uniknąć awarii sprzętu i oskarżenia o sabotaż, dowódcy oddolni sabotują prawdziwy trening wojskowy. Fakt, że w niemieckich jednostkach edukacyjnych jest karany naganą, w Armii Czerwonej może zakończyć się egzekucją. Fotografia pokazuje radzieckie czołgi BT-7 uszkodzone i opuszczone przez załogi. Waga 14 ton, załoga 3 osoby., Rezerwacja 15—20 mm., Cannon 45 mm., 1—3 karabiny maszynowe. Prędkość, według projektantów, jest główną zaletą czołgu «high-speed». Na torach, na autostradzie BT-7, rozwija się 52 km. godziny, na kołach – nie do pomyślenia 72 km. h

W społeczeństwie formalnej równości i «terytorialnej organizacji społeczności» wszelkie insygnia kwalifikowane są jako należące do określonej kasty. Dowódca Armii Czerwonej za wszelką cenę stara się odłączyć od mas żołnierzy. Te maksymy zgadzają się z obserwacjami autora podczas służby wojskowej w armii radzieckiej, a następnie rosyjskiej. Niemiecka armia z połowy XIX wieku zakłada, przy ścisłym przestrzeganiu łańcucha dowodzenia, stosunek oficera do żołnierza jako równego sobie. Spójność, zaufanie, nawet jeśli, jak mówią, na podstawie więzów związanych z krwią, określa wysoki poziom zarządzania. Fotografia – czołg T-34-76 jako część złamanej kolumny radzieckiej. Czerwiec-lipiec 1941. Masa wynosi 26 ton, załoga to 4 osoby, pancerz ma 45 mm we wszystkich kierunkach (posuw 40 mm). Pistolet ma 76 mm, kurs i podwójne karabiny maszynowe. Prędkość na autostradzie wynosi 54 km. godziny, nierówny teren – 36 km. h. jeśli uda ci się przykleić przelew

Tak więc bitwy czołgowe, ataki czołowe na pozycje niemieckich dział przeciwpancernych, manewrowanie bez łączności i map, separacja od linii zaopatrzeniowych i naprawczych występują w okolicach Kijowa. Łącznie. Do 30 czerwca Armia Czerwona straciła 2600 czołgów, Wehrmacht – 170 (nieodwołalnie). Front południowo-zachodni zawala się.Fotografia – niemiecki żołnierz sprawdza uszkodzony czołg T-34-76 na uboczu. Okolice Kijowa, lipiec 1941 r

Stalin musi odłożyć na bok egzekucje, puste hasła i pracować z problemem, teraz naprawdę zagłębiając się w istotę tego, co się dzieje. System sterowania jest odbudowywany. Działa od drugiej połowy 1942 r. Do maja 1945 r. I przez dwa i pół roku pozwala nam uciec od upadku do zwycięstwa.Fotografia – spalanie T-34-76. Na tym etapie wojny «stalowe potwory» wciąż nie robią wrażenia na najlepszych oficerach Wehrmachtu. Armia Czerwona ma do tego czasu tylko 60 wyszkolonych załóg dla T-34. Bitwa o Dubno-Łuck-Brody. Lato 1941

Strategiczna operacja obronna Kijowa. Lato 1941. Wycofywanie się i pomieszanie żołnierzy radzieckich

Niemieckie samochody i pojazdy opancerzone podążają za czołgiem T-38 z czterema wieżami usuniętymi z kadłuba. Ukraina, sierpień 1941 r

Radziecki czołg KV-1 pokonany przez dziesiątki pocisków. Lipiec 1941, na południe od ZSRR. Uzbrojenie: 76 mm. działo, 90—114 pocisków, trzy 7,62 karabiny maszynowe. Rezerwacje: czoło, bok ciała 75 mm, czoło, wieżyczka boczna 75 mm. (ochrona przed pociskiem przeciwpancernym 50 mm. Działo niemieckie dalej 200 metrów). Załoga 5 osób. Waga 48 ton. Problemy z transmisją są powszechne. Prędkość na autostradzie wynosi 34 km. h.. Zasięg przelotowy w trudnym terenie 120 km. Moc właściwa 11,6 KM, nacisk na ziemię 0,77 kg. cm. Od 1939 do 1942 wyprodukowano 2770 samochodów.

Niemieccy żołnierze w ofensywie. ZSRR, lato 1941 r.

Schwytani żołnierze radzieccy. Lato 1941

Schwytany w Kijowie żołnierzy kotłowych Armii Czerwonej. Ze wspomnień Wasilija Iwanowa, byłego jeńca wojennego: «… Kolejnym pytaniem, także wywołanym przez głód, było pytanie, kto zjada rozdawane jedzenie. Niektórzy mówili, że teraz jedzą – tak szybko, jak tylko otrzymają, ponieważ nie mogą się doczekać tej chwili. Inni powiedzieli, że lepiej podzielić każdą dietę na 2 razy. W końcu będziesz jeść 6 razy dziennie, a nie trzy. A jeden powiedział, że zbiera wszystkie 3 porcje razem i zjada je po otrzymaniu ostatniej łyżeczki. – I jem to wszystko przez prawie 8 godzin i dlatego nie odczuwam głodu przez jedną trzecią dnia, a ja śpię prawie 10 godzin dziennie. Jakie tylko zjawiska psychiczne nie spowodowały głodu. W obozie pojawił się tyfus, który szybko się rozprzestrzeniał, poza tym była jakaś epidemia biegunki… Oprócz tych chorób, oznaki choroby więźniów szalika zaczęły pojawiać się w marcu 42 lata. Trawa, która pojawiła się na terenie obozu pod koniec marca, została szybko zniszczona przez więźniów. Została zjedzona zarówno na surowo, jak i gotowana. Więźniowie, chcąc zbierać zioła, które pozostały tylko pod początkiem ogrodzenia z drutu, kierowali do niej głowy i ręce. I żołnierze i oficerowie chodzący za drutem strzelali z pistoletów do głów. Jeśli w grudniu – styczniu 25—30 więźniów zmarło codziennie, w marcu, 40, w kwietniu, 75—80 lat i tak dalej. Zmarłych wyburzono w kostnicy w formie pozbawionej, a pod koniec dnia zanurzono w wozach i zabrano na cmentarz, gdzie wykopano głęboką, dużą fosę. Umarłych wrzucono do tego rowu i zaczęli kopać dopiero po przybyciu ciepłych dni. Do maja przeżyło tylko połowa z 9000 dowódców POW. W drugim obozie schwytanych szeregowców, w którym w grudniu 1941 r. Było około 7000, w czerwcu tylko 700 osób zostało zabranych do pracy, a obóz zamknięto.

Kijowskie obrzeża, 1941

Po walce w bojlerze w Kijowie. W tle za zmarłych żołnierzy – radziecki czołg BT-7

Niemiecki pancerny i płonący T-34-76. Ukraina, 1941 r

Gorący 13 sierpnia 1941 r. Odessa opuszcza ostatni pociąg. Obrona dużego miasta nad Morzem Czarnym jest skuteczna, ale Stawka podejmuje decyzję o ewakuacji wojsk na Krym. Straty sowieckich i sprzymierzonych wojsk niemiecko-rumuńskich są równe – po 18 tys. оsób

Anglo-sowiecka inwazja na Iran (Operacja Zgoda) odbędzie się 25 sierpnia 1941 roku. Bez wypowiedzenia wojny siły Imperium Brytyjskiego atakują armię szacha z Zatoki Perskiej. Radzieckie jednostki atakują Zakaukazie. Główną siłą uderzeniową Armii Czerwonej jest tysiąc czołgów T-26, kaspijska flotylla, Brytyjczycy – ogień artylerii morskiej i sił powietrznych. Główne miasta, w tym Teheran, są bombardowane. Setki cywilów umierają. Armia irańska jest gęsto nasycona pieniędzmi, ale jest jeszcze bardziej skorumpowana. Irańskie dywizje tracą kontrolę (starsi oficerowie zwykle opuszczają pole bitwy), rozpadają się, poddają. Niektóre jednostki zamierzają walczyć do końca. Jednak 29 sierpnia Szach wydał rozkaz złożenia broni. Na zdjęciu – radziecki konwój wojskowy wchodzi do miasta Tabriz.

Już 17 września Armia Czerwona i jednostki brytyjskie zajmują Teheran. Miesiąc później, po utworzeniu lojalnego rządu (teraz nie ma żadnego związku z Niemcami), alianci opuszczają stolicę. Kraj jest podzielony na sowieckie i brytyjskie strefy wpływów. Zgodnie z traktatem Iran został ogłoszony sojusznikiem Wielkiej Brytanii i ZSRR. Strony zobowiązują się wycofać oddziały w ciągu sześciu miesięcy po zaprzestaniu wszelkich działań wojennych. Ta operacja ma tło. Wielka Brytania okupuje Irak. Przebieg działania. Maj 1941, lądowanie korpusu ekspedycyjnego w Basrze, uderzenie sił powietrznych w lotniska. Niemcy próbują przyjść z pomocą sojusznikom, ale bez odpowiedniego entuzjazmu i skali. W rezultacie Brytyjczycy kontrolują pola naftowe, aw przyszłości mają możliwość przeprowadzenia korytarza dostaw do ZSRR. Fotografia – oficerowie radzieccy i brytyjscy (w charakterystycznych szortach i hełmach z korka) komunikują się w pobliżu samochodu pancernego. Iran, sierpień 1941 r

Utrata partii w wojnie angielsko-irackiej. Wielka Brytania – 1200 osób, 30 samolotów, Irakijczycy – 8 500 żołnierzy, 20 niemieckich, 4 włoskie samoloty. Straty podczas okupacji Iranu: ZSRR – nieodwołalnie 50 osób, 3 samoloty. Wielka Brytania – 25 myśliwców, 8 samolotów. Iran – 800 żołnierzy, 300 cywilów. Rezultatem operacji «Zgoda» jest nieograniczone dostarczenie ponad 5 milionów ton ładunków wojskowych do ZSRR. Mała premia – znaczna część zbiorów zboża w północnym Iranie jest wykorzystywana przez wojsko. Ale teraz, jesienią 1941 r., Zdobycie znacznego kraju Wschodu wydaje się tylko małą kroplą miodu w ogromnej beczce smoły.Fotografia – brytyjski korespondent rozmawia z sowieckim oficerem, który został ranny podczas bitwy z Irańczykami

Obrona wojsk radzieckich w pobliżu Smoleńska, 1941, 10 lipca – 10 września. Czołgi T-26 w tle

Początek faszystowskich wojsk niemieckich pod Smoleńskiem, jesień 1941 r. Piechota wraz z całym sprzętem bojowym, strzelcami moździerzowymi i pierwszymi wypuszczeniami czołgów T-4

Radzieccy strzelcy z 45 mm. armata. Na obrzeżach Smoleńska, jesień 1941 r. W tle – wyściełane niemieckie działo samobieżne

Niemieckie wojsko kontroluje radziecki czołg KV-2 z uszkodzonym podwoziem. Nawet bez pocisków wroga przeciążone podwozie KV-1 i KV-2 często zawodzą. Wspomnienia niemieckiego kaprala Helmuta Claussmanna: «… W naszej dywizji zastrzelono żołnierza, który napisał porażkę do domu, w którym skarcił Hitlera. A po wojnie dowiedziałem się, że w latach wojennych za takie listy rozstrzelano kilka tysięcy żołnierzy i oficerów! Jeden z naszych oficerów został zdegradowany do rangi akt w celu „defetystycznej rozmowy“. Szczególnie obawiali się członków NSDAP. Uważano ich za informatorów, ponieważ byli bardzo fanatycznie nastawieni i zawsze mogli przekazać ci raport na polecenie. Nie było ich zbyt wielu, ale prawie zawsze nie ufano im. Stosunek do miejscowej ludności, do Rosjan, do Białorusinów był powściągliwy i podejrzliwy, ale bez nienawiści. Powiedziano nam, że musimy pokonać Stalina, że naszym wrogiem jest bolszewizm. Ogólnie jednak stosunek do miejscowej ludności był właściwie nazywany „kolonialnym“. Patrzyliśmy na nich w 41. roku jako przyszła siła robocza, jak na terytorium, które stanie się naszymi koloniami. Ukraińcy byli lepiej traktowani. Ponieważ Ukraińcy witali nas bardzo serdecznie. Prawie jak wyzwoliciele. Ukraińskie dziewczyny łatwo romansują z Niemcami. Na Białorusi iw Rosji było to rzadkie. Były kontakty na zwykłym ludzkim poziomie. Na Północnym Kaukazie przyjaźniłem się z Azerbejdżanami, którzy służyli jako wolontariusze pomocniczy (khivi). Oprócz nich w dywizji służyli Czerkiesi i Gruzini. Często gotowali kebaby i inne dania kuchni kaukaskiej. Nadal bardzo kocham tę kuchnię. Od samego początku trochę to zajęło. Ale po Stalingradzie co roku stawali się coraz bardziej. A do 44 roku byli oddzielną dużą jednostką pomocniczą w pułku, ale dowodzili nimi niemieccy oficerowie. Nazwaliśmy je Schwarze dla ich oczu – czarne. Wyjaśnili nam, że to oni, jako towarzysze, muszą być naszymi asystentami. Ale oczywiście pozostała pewna nieufność wobec nich. Używano ich tylko jako żołnierzy …»

Przytłoczony, prawdopodobnie przez uderzenie bomby, KV-1. Zaletą Wehrmachtu na tym etapie jest wysoka koordynacja między oddziałami wojska. Jako część piechoty, czołgu i innych jednostek koniecznie muszą mieć producentów samolotów, kierujących Luftwaffe na cel.

Vyazemsky defensywna operacja, 2—13 października 1941 r. Katastrofa. Na zachód od Vyazmy siły Grupy Armii «Centrum» otaczają cztery armie radzieckie. Nieodwracalna utrata Armii Czerwonej – 250 tysięcy osób i 600 tysięcy więźniów. Straty Wehrmacht nieznane. Teraz tylko rozproszone małe oddziały Armii Czerwonej pozostają przed Moskwą

Noszone w wagonach towarowych jak bydło, żołnierze schwytani w kotle Vyazma. Zdjęcie na okładce niemieckiej gazety. Październik 1941 r

Schwytany z kotła Vyazemsky’ego. Jesień 1941

Żołnierze Grupy Armii Północ na przedmieściach Leningradu. Ofensywa jest nieco opóźniona. Mieszkańcom miasta udaje się stworzyć niezbędne fortyfikacje. Obrona skutecznie utrzymuje czołgi ciężkie KV-1 i KV-2 produkowane przez zakład Kirov

W dniu 8 września 1941 r. Leningrad, drugie co do wielkości i największe miasto ZSRR, jak również otaczające go tereny są otoczone. Wskaźniki dystrybucji chleba, głównego lub tylko pokarmu w pierwszych dwóch miesiącach są pięciokrotnie mniejsze. Od 20 listopada minimalna stawka dodatku na chleb (dla pracowników, dzieci i osób pozostających na utrzymaniu) wynosi 125 g. Przeczytamy kilka stron z historii pisarza Nikolai Nikulina («Memories of War»). «… Wiosną 1941 roku w Leningradzie wielu poczuło wojnę. Poinformowani ludzie wiedzieli o jej przygotowaniu, mieszkańcy byli zaniepokojeni pogłoskami i plotkami. Ale nikt nie mógł sobie wyobrazić, że w ciągu trzech miesięcy po inwazji Niemcy znajdą się przy murach miasta, a za sześć miesięcy co trzeci mieszkaniec zginie straszną śmiercią z wyczerpania. Co więcej, my, pisklęta o żółtych głowach, które właśnie opuściły szkołę, nie myślały o tym, co nadchodzi. Ale większość miała wkrótce umrzeć na bagnach niedaleko Leningradu. Inni, ci nieliczni, którzy wracają, czekali na inny los – pozostać kalekami, beznadziejni, bez broni lub zamieniać się w neurasteników, alkoholików, na zawsze stracili spokój. Wypowiedzenie wojny, ja i, jak się wydaje, większość zwykłych ludzi spotkała się nie tylko obojętnie, ale w jakiś sposób wyobcowana. Słuchaliśmy radia, rozmawialiśmy. Spodziewaliśmy się szybkich zwycięstw naszej armii, niezwyciężonych i najlepszych na świecie, jak to nieustannie zapisywano w gazetach. Jak dotąd bitwy rozgrywały się gdzieś daleko. O nich mniej wiadomości niż o wojnie w Europie. W pierwszych dniach wojny w mieście rozwinęła się swoista wakacyjna atmosfera. Była czysta, słoneczna pogoda, zielone ogrody i place, było dużo kwiatów. Miasto zostało ozdobione nieudolnie wykonanymi plakatami o tematyce wojskowej. Ulice ożyły. Wielu nowych rekrutów w nowej formie pracowicie chodził po chodnikach. Wszędzie można było usłyszeć śpiew, dźwięki fonografów i akordeonów: zmobilizowani pospieszyli, by upić się ostatni raz i świętować swój wyjazd na front. … W sklepach wciąż było jedzenie, a kolejki nie wyglądały ponuro.»