Ներկա, անցյալ, ապառնի

Սանա՛մ… Սանա՛մ… քո հերթը երբե՛ք չի՛ գալի՛ս։ Հանկարծ նկատեց ինչ-որ շարժում քրոջ սենյակում։ Մի շուք անցավ պատուհանի առաջով։ Ոտքի նետվեց։ Ի՞նչ էր դա։ Կայծակի արագությամբ վազեց դեպի տուն ու բարձրացավ սանդուղքով վերև։ Զգուշությամբ բացեց դուռը։

_Ո՞վ է,_լսեց քրոջ ձայնը։

_Սանամ չես քնե՞լ,_հարցրեց Կառլենը ու ձեռքը տարավ դեպի լույսի կոճակը։

_Չմիացնես,_խնդրեց քույրը,_մաման ու պապան քնած են։ Հիմա լամպը կվառեմ։

Հաջորդ վայրկյանին սենյակը լուսավորվեց ու Կառլենը տեսավ քրոջը, գիշերանոցը հագին մահճակալի մոտ կանգնած։ Անթև գիշերանոցը չէր ծածկում սպիերը, որոնք Սանամը հաջողությամբ թաքցնում էր ցերեկը։

_Ինչու՞ չես քնել,_հարցրեց քույրը։

_Նույն հարցը կարող եմ տալ ե՛ս։

_Ես առաջինը հարցրի,_համառեց Սանամը։

_Ե՛ս եմ մեծը՛։

_Խոսքը՝ մեծին, ջուրը՝ փոքրին։

_Սանա՛մ բավակա՛ն է։ Լեզվիդ ես տալիս։

Սանամը ժպտաց։ Բայց ինչ տխուր ժպիտ էր դա։

Կառլենը նստեց նրա մահճակալին, քույրը՝ պատուհանի մոտ տեղադրված աթոռին։

_Ո՞նց ես քույրիկս։

_Լավ, մերսի։ Իսկ դու՞։

_Ես էլ։ Ինչու՞ քնած չես։

_Չգիտե՛մ,_լրջացավ Սանամը,_արդեն քանիերորդ գիշերն եմ անքուն։

_Ի՞նչն է պատճառը քո անհանգստության։

_Ոչի՛նչ։ Դասերի մասին եմ մտածում։ Ետ եմ մնացել, վախենում եմ չհասնեմ։

«Հարցնե՞մ Վռամի մասին թե արժ չի գիշերվա կեսին ցնցել առանց այն էլ անկայուն հոգեկանը։ Բայց ոչ… այստեղ անկայունը ե՛ս եմ… միակ խոհեմ մարդը այս տան մեջ հե՛նց Սանա՛մն է»։

Լամպը լուսավորում էր Սանամի դեմքը։ Ու եղբոր աչքից չէր վրիպում ոչ մի շարժում։

_Սանա՛մ, մի հարց ունեմ։ Խոստացի՛ր, որ չես ստելու։

_Ե՞րբ եմ ստել։

_Դու սիրահարվե՞լ ես։

Սանամը շառագունեց, բայց արագ շտկվեց։

_Ո՛չ։ Ի՞նչ ես խոսում։

_Սանա՛մ, դու չափահաս օրիորդ ես։ Ու նորմալ է, որ զգացմունքներ ունենաս ին-որ մեկի հանդեպ։ Բայց զգու՛յշ եղիր։ Աշխարհում շատ քիչ մարդ կա ով արժանի է քո սիրուն, իսկ խաբեբա՝ լիքը… Չեմ ուզում, որ մեկը խաղա քո սրտի հետ։ Հաստատ չես ուզու՞մ պատմել ինձ ոչինչ։

_Չկա ոչինչ, Կառլե՛ն։ Ու ինչու՞ կեսգիշերին նման խոսակցությունը որոշեցիր բացել։

Կառլենը չնայեց դեմքին։ Աչքը ընկան քրոջ ոտքերը, նույնիսկ այնտեղ կային բազմաթիվ սպիեր։

_Կառլեն, քեզ հետ եմ։ Ինչու՞ հանկարծ որոշեցիր խոսել այս թեմայով։

_Սանամ, դու արդեն երեխա չես, բայց ոչ էլ այդքան մեծ ես։ Չեմ ուզում մեկը ցավեցնի քեզ, խաղա քո հետ… դու չես հասկանում, որ կարող ես հեշտությամբ խաբվել… դառնալ խաղալիք ուրիշի հաճույքներին… քեզ կարող են օգտագործել ու գցել դեն, ինչպես մի անձեռոցիկ… դու չգիտես ինչի են ընդունակ տղամարդիկ իրենց ցանկությունները իրականացնելու համար… ամեն ձևի ստորության… նույնիսկ նրա՛նք ումից հարված երբեք չես սպասում։ Խելո՛ք եղիր… զգուշացի՛ր ամե՛ն ինչի՛ց ու ամե՛ն մեկի՛ց․ Սանամ չխաբվես քաղցր խոսքերին… կարող ես այրվել ու փչացնել ապագադ…

_Կառլե՛ն, արդեն չափն անցնում ես։ Ինչե՛ր ես խոսում։ Ես ամաչեցի լսել այս ամենը, դու չամաչեցի՞ր ասել…

Սանամը կարմրեց մինչև ականջների ծայրը։ Ինքն էլ զգում էր որ վառվում է ջերմությունից ոչ միայն երեսը, այլև՝ մարմինը։

_Սանա՛մ, ճիշտն ասած ես քեզ ուրիշ թեմայի շուրջ ուզում էի մի քանի հարց տալ։ Բայց մտափոխվեցի,_Կառլենը խորը շունչ քաշեց ու առավ դեմքը ափերի մեջ, առաջ ձգվեց ու հենվեց ծնկներին,_Սանա՛մ, աշխարհը․․․ մարդիկ․․․ շատ խաբուսիկ են։ Իմացիր, չես կարող հավատալ ոչ մեկին։ Երբեմն նույնիսկ հարազատներիդ… չես պատկերացնում ինչ հրեշներ գոյություն ունեն…

Կառլենը զոռով զսպեց, որ չասի մեկն էլ ես եմ։ Ձեռքերը ետ տարավ երեսից, բռնեց գլուխը.

_Սանա՛մ, զգույշ եղիր, խնդրում եմ։

Ոտքի կանգնեց։ Մոտեցավ քրոջը, համբուրեց նրա գլուխը ու շշնջաց.

_Ես քո համար մարդ կսպանեմ։

Ու դուրս եկավ ննջասենյակից։

Կառլենը անցկացրեց լարված մի շաբաթ։ Հոր հետ անդադար վեճեր, մոր հետ նույնիսկ երկու բառ չէր փոխանցում, քրոջ դեմքին նայել ամաչում էր։ Ավելի ճիշտ Սանամը ինքը ամաչում էր նայել եղբոր կողմ։ Առավոտյան դուրս էր գալիս տնից, ուշ գիշերը՝ վերադառնում։ Մի քանի անգամ բռնեց Սանամին արցունքոտ աչքերով։ Բայց չտեսնելու տվեց։ Թող այդ աղջիկը ապրի իր առաջին սերը առանձին, հեռու բոլորից։ Երբեմն գնում էր նրա հետ խոսելու, բայց երբ տեսնում էր նրա վախվորած տեսքը, մտափոխվում էր։ Քրոջ աչքերը աղաչում էին լռել, չխոսել իր զգացմունքների մասին, պահել իր գաղտնիքը ու պահպանել անդորրը։ Ու Կառլենը այլևս խոսք չբացեց Վռամի մասին։ Միայն հետևում էր քրոջ լուռումունջ հառաչանքներին, տխուր հայացքներին ու ժամանակ առ ժամանակ երազկոտ ժպիտներն։ Բայց մի երեկո եղավ քրոջ իղձերի խորտակման վկան։ Հայրը եկավ և ասաց, որ իրենց հարսանիք են հրավիրել, Բարսամյանի տղայի հարսնիք։ Պետք էր տեսնել ինչ տպավորություն թողեցին այդ բառերը Սանամի վրա։ Կառլենին թվաց թե քույրը ուշաթափվելու է։ Գույնը գնաց, հայացքը պղտոր, հազիվ ուժ գտավ ու գցեց իրեն խոհանոց։