Читать книгу: «Мұсылманның адамгершілік қасиеттері», страница 4

Күйеуінің немесе анасының рұқсаты

Некеге дейін қыз баланың ата-анасымен қарым-қатынасы оның болашағына негіз болатын алтын арқау іспетті болса, некеден кейінгі өмірінде ол өз шаңырағының ұйытқысына айналып, күйеуіне құрмет пен сүйіспеншілік танытуы – әйелдің ең үлкен борышы. Күйеуінің мүддесін, оның тілектерін бірінші орынға қою – отбасылық тыныштық пен берекенің басты кепілі. Егер ата-анасының тілектері күйеуінің қалауларымен қайшы келсе, парасатты әйел отбасының бүтіндігін сақтау үшін ақылмен шешім қабылдай білуі керек.

Мұндай жағдайда әйелдің даналығы, сабырлылығы мен көрегендігі көрінеді. Ол күйеуінің көңілін қалдырмай, ата-анасына деген құрметін де жоғалтпастан, екі жақтың арасындағы тепе-теңдікті ұстай біледі. Қайта, әйел ата-анасына түсіністікпен қарап, оларға былай деп айтқан жөн:

«Анашым, мен тұрмысқа шығып, жаңа өмірдің есігін аштым. Енді менің шаңырағымның берекесін сақтау – ең үлкен міндетім. Күйеуіме қарсы шығу – өз бақытымды құрбан ету деген сөз. Оның жүрегіне жылулық пен махаббат сыйлай отырып, мен өз отбасымның тыныштығын қамтамасыз етемін. Сіздің ақыл-кеңесіңізді әрдайым тыңдаймын, бірақ бұл жолы мен өз шаңырағымның амандығын сақтауды басты борышым деп білемін».

Осындай шынайы да жылы сөздер, жүректен шыққан тілектер ата-ананың көңіліндегі күмәнді сейілтіп, оларды күйеуінің қадірін түсінуге итермелейді. Себебі әрбір дана ата-ана өз баласының шын бақыты оның шаңырағының бүтіндігі мен күйеуінің риза жүзінен көрінетінін жақсы біледі.

Әйелдің даналығы мен мейірімге толы жүрегі – отбасы іргетасының берік болуының кепілі. Өйткені, ұшқан құстың да өз ұясы ыстық болса ғана, қанаты талмай, алысқа самғайды. Осындай парасатты көзқарас арқылы ғана әйел адам отбасылық өмірдің сынақтары мен қуаныштарын бірге бөлісіп, бақытты ғұмырдың биігіне жете алады.

Жарының туған-туыстары

Ене мен келін: отбасының алтын көпірі. Өмірдің сан алуан соқпағында әйелдің үлесіне көбіне үлкен сынақтар жазылады. Соның бірі – күйеуінің жақындарымен жарасымды қарым-қатынас орната білу. Бұл – әйелдің даналығы мен сабырын сынайтын терең күрес. Әсіресе, ене мен келін арасындағы байланыс – отбасылық гармонияның нәзік қылын тартқандай шеберлік пен сезімталдықты талап ететін нәзік тақырып.

Ене – өмір бойы ұлын мәпелеп, оны өз қанатының астынан жібергісі келмейтін қамқор ана. Келін – сол ұлдың өмірлік серігі, оның махаббаты мен болашағының кілті. Екі әйелдің өмір жолдары бір үйдің табалдырығында түйіссе, олардың арасындағы түсіністік – тек отбасының ғана емес, тұтас бір әулеттің берекесін қамтамасыз ететін маңызды негіз.

Алайда, ене мен келіннің арасында түсініспеушіліктер орын алса, бұл ең алдымен ер адамның жүрегіне ауыртпалық түсіреді. Бір жағында – оған сүйеніш болар жұбайы, екінші жағында – өзін мәңгі қолдайтын анасы тұр. Ер адамның осындай қиын жағдайда тепе-теңдік сақтау үшін үлкен парасаттылық қажет.

Дегенмен, бұл мәселенің шешімі тек ер адамның ғана емес, әйелдің де қолында. Даналық танытқан келін енесінің жүрегіне жол таба алса, мұндай қарым-қатынас дұшпандықтан досқа, қарсыластан қолдаушыға айналады. Енесіне жылы шырай танытып, оның жүрегіне жылулық сыйлай білетін әйел – отбасын бақыт пен махаббаттың ошағына айналдыра алатын шынайы тұлға.

Ене, өз кезегінде, келінін өз баласындай көріп, оның әрбір ісін жақыннан түсініп, бағалай білсе, екі әйелдің арасындағы байланыс нығая түседі. Ұлының бақыты үшін ананың жаны кез келген нәрсеге дайын екенін білеміз. Ендеше, осындай шынайы ниетпен басталған қарым-қатынас түсіністік пен құрметтің негізіне айналары сөзсіз.

Әйел адам үшін отбасы – оның өмірлік сахнасы. Бұл сахнада ене мен келін бір-бірінің рөлдерін құрметтеп, ортақ мақсат – отбасының тыныштығы мен берекесін сақтауға ұмтылса, нағыз үйлесімділікке қол жеткізілмек. Ендеше, әйелдің нәзік жүрегі мен сабырлы мінезі бұл жолда ең үлкен көмекші болары анық.

Ене мен келін – отбасының қос қанаты. Бұл екі қанаттың бірлігінде ғана әулет аспаны биіктеп, береке мен бақыт орнайды.

Ене мен келін: мейірім көпірі. Дүниенің тылсым сыры – адамзаттың бір-біріне деген мейірімділігі мен өзара түсіністігінде. Әрбір отбасының терең тамыры – туыстық пен жақындықта болса, оның гүлденуі – құрмет пен махаббатта. Ал олардың арасы сол отбасының жүрек соғысы іспеттес: екеуінің арасындағы байланыс мықты болса, шаңырақ та биік, босаға да берік.

Ене, келінінің жаңа үйдің бір мүшесі ғана емес, өз ұлының өмірлік серігі екенін түсініп, оған тірек болуға тырысуы керек. Тіпті кейде оған қорған да, ақылшы да болуға дайын болуы – шынайы парасаттылықтың белгісі. Адамның қарапайымдылығы, шын жүректен шыққан сөздері – қарым-қатынастың алтын өзегі. Егер мақтаншақтық пен қыңырлыққа бой алдырса, бұл адамның өз жүрегіне ауыр жүк артып, өмірін азапқа айналдыруы емес пе?

Туыстардың қолдауы – өмірдің бұралаң жолдарындағы сенімді панасы. Қиын сәттерде ененің жылы сөзі, мейірімділікке толы жүрегі келінінің жанын жадыратып, екеуін жақындастыра алады. Қарапайымдылық пен түсіністік арқылы енесінің жүрегін жаулай білген келін отбасының бақытына жол ашады. Осындай мейірім көпірі ене мен келінді бір-бірінің сенімді досына, өмірлік серігіне айналдырады.

Өмір тәжірибесі көрсеткендей, кейде достар ауыр сәттерде жанынан кетіп қалуы мүмкін, ал туыстар – әрқашан қасыңнан табылады. Қандық байланыс – адамның рухани тірегі, оның негізі. Хазірет Алидің, Алла оған разы болсын, серігі айтқанындай: «Адам әрдайым туыстарына мұқтаж. Тіпті бай болып, отбасы мен балаларға ие болса да, оған туыстарының шынайы махаббаты мен құрметі қажет». Туыстардың қолдауынан айырылу – адамға жан дүниесінің ең ауыр жоғалтуларының бірі.

Құрметті әйел! Өз отбасыңның тыныштығы мен бақыты үшін, сүйіктіңнің көңілін табу жолында оның жақындарымен жарасымды қарым-қатынас орнатуға тырыс. Қыңырлық пен өзімшілдікке бой алдырмай, мейірім мен сабырлық таныт. Енеңмен сыйласып, оның ақыл-кеңестеріне құлақ ассаң, өзіңе құрмет пен махаббатқа толы орта қалыптастыра аласың. Бұл жол сені тек жақындарыңның ғана емес, Алланың разылығына жеткізеді.

Отбасы – түсіністік пен мейірімнің алтын ұясы. Ене мен келіннің өзара қолдауы мен құрметі – сол ұяның берекесін сақтайтын негізгі тірегі. Айналаңа шуағыңды шашып, жақындарыңның жүрегіне жол тауып, отбасылық өміріңді шынайы бақытқа толтыр!

Мейірім мен сабыр арқылы өміріңе нұр жаусын!

Жарының анасы

Жастар тағдыры және ананың рөлі. Ана жүрегі – мейірімнің ұясы, ал оның асыл арманы – өз перзентінің бақытын көру. Қызын өмір жолына жетелеп, оны болашақ жұбайының қолына тапсыру – ана үшін қасиетті борыш. Ол қызының тойында баласының жарқын болашағына үміт артып, күйеу баласына үлкен сеніммен қарайды. Дегенмен, өмірдің күрделі шындығы ана мен жастардың қарым-қатынасында қиындықтар туғызуы әбден мүмкін.

Уақыт өте, күйеу баланың мінезіндегі кемшіліктер айқындалған сәтте, ана жүрегінде мазасыздық пайда болады. Ол өз өмірлік тәжірибесіне сүйеніп, отбасына араласуға ұмтылады. Басында бұл араласу – ананың қамқорлығы, жылы сөздері мен ақыл-кеңестері түрінде болса, кейін оның қарқыны күшейіп, талапқа немесе сынға айналуы ғажап емес.

Ана қызының өміріне өзінің ақиқаттарын ұсынады. Ал жас жұбай болса, оның кеңестері мен талаптарын қабылдай бермейді. Күйеу бала мұндай араласуды ерлі-зайыптылардың өзіне тиесілі дербес кеңістігіне қол сұғу деп санайды. Осылайша, жастардың қарым-қатынасында түсінбеушілік пен шиеленістер пайда болады.

Қыздың жай-күйі, әсіресе, бұл жағдайда айрықша нәзік. Ол анасын түсініп, оның үмітін ақтағысы келеді, бірақ өз отбасын да сақтап қалуды армандайды. Қыз, ананың жылы алақанын аңсаған бала секілді, бір жағынан, оның қолдауын қажет етеді. Ал екінші жағынан, өзінің дербестігін сезініп, жұбайына арқа сүйеп, жаңа өмірінің жауапкершілігін көтеруге талпынады.

Бұл күрделі тепе-теңдікте нәзік гүлдей қыз өз жүрегінің екі полюсінде: ананың махаббаты мен жұбайының сүйіспеншілігі арасында қалады. Оның таңдау жасауы қиын, ал отбасының татулығы үшін ананың рөлі ерекше маңызды. Ана өз қамқорлығын жұмсартпаса, ал қызы мен күйеу балаға еркіндік бермесе, бұл тек жанжалдың отын тұтатады.

Татулыққа бастайтын жол. Мұндай қиындықтарда ананың парасаты мен сабырлығы – басты шешім. Ол өз қызының өмір жолына араласуын азайтып, оларға өзара түсіністік пен қолдау көрсетуі тиіс. Бұл жолда ең маңыздысы – сенім мен махаббат. Ана қызын ер жеткен, жауапкершілікке ие адам ретінде қабылдап, оның бақытын өз таңдауларына сенім арту арқылы көргенде ғана отбасыдағы тыныштық пен береке орнайды.

Жастар да бұл жағдайда сабырлылық танытып, ананың ықыласын ескергені жөн. Жұбайлар өзара сенім арқылы анамен де, бір-бірімен де үйлесімді қарым-қатынас орнатса, олардың өмір жолы жарық болмақ.

Жанұя тұтастығы – өзара құрмет пен түсіністікте. Қазақ отбасының тағдыры әрбір жанұя мүшесінің жүрегіндегі ізгілікке байланысты. Әсіресе, жас шаңырақ көтерген ерлі-зайыптылар үшін ата-ананың қамқорлығы мен құрметі ерекше маңызға ие. Алайда, бұл қамқорлық пен мейірім кейде артық араласуға айналып, отбасылық тыныштықты бұзуы мүмкін.

Көптеген жас ер азаматтардың басындағы ортақ түйткілдің көрінісі. Жас отаудың тірегі – ер азамат өз отбасының дербестігін сақтап қалуға тырысады, бірақ ененің жиі сын айтуы, үнемі араласуы оның көңілін түсіреді. Әрбір ұсақ-түйекке айтылған ескертулер ер адамның өзін төмен сезінуіне, ішкі наразылығына алып келеді. Мұндай қарым-қатынастың негізінде өзара түсінбеушілік пен шекаралардың бұзылуы жатыр.

Отбасылық шиеленістің түп-төркіні. Әйел – екі әлемнің арасындағы нәзік жіп. Бір жағынан, ол өз анасын құрметтеуге, оған деген борышын өтеуге міндетті болса, екінші жағынан, жұбайының сеніміне кіріп, оның өмірлік серігі болуы керек. Бірақ ененің артық араласуы бұл нәзік тепе-теңдікті бұзып, жас отбасының тұрақтылығын шайқалтады.

Кейбір ер азаматтар мұндай жағдайда туыстық қарым-қатынастарды шектеуді немесе үзуді жөн санайды. Бірақ бұл тәсіл мәселені шешпейді, керісінше, жағдайды одан әрі ушықтырады. Туыстық байланыстарды үзу – табиғатқа қарсы әрекет. Қыз баланың анасымен байланысын толықтай тоқтатуын талап ету – оның жүрегіндегі махаббат пен құрметті жоққа шығару. Мұндай шешім әйелдің жүрегіне ауыр салмақ түсіріп, оны ішкі дағдарысқа итермелейді.

Шиеленістің салдары. Жас отбасының арасындағы әрбір ұрыс, әрбір даулы сәт оның болашағына сызат түсіреді. Тіпті, мұндай жанжалдар қайғылы оқиғаларға әкелуі мүмкін. Бір отбасының өмірінен алынған мысал, бір ер адам енесінің «үгіт-насихаттан» ашуланып, оған қайнатылған сорпаны төгіп жібереді. Дәрігерлер зардап шеккен әйелді орталық күйік ауруханасына жіберуге мәжбүр болады. Ал ауруханаға бара жатқанда, әйелі көз жасымен күйеуіне: «Сенің анама жасағаныңнан кейін мен сенімен бірге өмір сүре алмаймын!» – дейді. Бұл сәт, шындығында, отбасылық байланыстардың нәзіктігі мен олардың бұзылуының ауыр салдарын айқын көрсетеді..

Шиеленістерді шешудің жолдары

Ер азамат пен әйелдің бірлігі өзара түсіністікке негізделуі керек. Отбасындағы тыныштықты сақтау үшін әр тарап өз рөлін айқын түсініп, шекараларды сақтауы шарт.

– Ене үшін:

– Баласының шаңырағына қолдау көрсету, бірақ шектен тыс араласпау.

– Жастардың дербес шешім қабылдауына мүмкіндік беру.

– Қызының жұбайын құрметтеп, оның қадір-қасиетін түсіну.

– Ер азамат үшін:

– Ененің айтқандарын сабырмен тыңдап, оны қақтығыспен емес, сыйластықпен шешу.

– Әйелінің анасына деген махаббаты мен борышын түсініп, қолдау көрсету.

– Әйел үшін:

– Анасының жүрегін ауыртпай, бірақ жұбайының да абыройын сақтап, екі жақтың арасын тең ұстау.

– Екеуінің арасындағы байланыста алтын көпір болуға тырысу.

Отбасылық үйлесімділік – ақыл мен жүректің көрінісі. Ене мен күйеу баланың арасындағы қарым-қатынас – қазақ жанұясындағы ежелгі әрі нәзік тақырыптардың бірі. Бұл қарым-қатынас дұрыс бағыт алса, жас отбасының болашағына жарқын жол ашады. Ал, егер түсіністік болмаса, кішкене ұсақ-түйектер үлкен дауылға айналуы мүмкін.

Жақсы ниет – жақсы қарым-қатынастың негізі. Жарының анасы, шын мәнінде, күйеу баланың жауы емес. Ол тек өз перзентінің бақытты болуын тілейді. Оның араласуы, кейде артық көрінсе де, оның жаман ниетінен емес, қызына деген қамқорлықтан туындайтынын түсіну керек. Бұл – табиғи құбылыс. Ана жүрегі әрдайым өз баласының бақытына алаңдайды, ал қызының бақыты күйеуінің қолында екенін біле отырып, оған да қамқорлық көрсетуге тырысады. Сондықтан, оның әрекеттерін сынмен емес, мейіріммен қабылдаған жөн.

Туыстық байланыстарды үзу – ауыр қателік. Ана мен бала арасындағы махаббат – Алланың берген сыйы. Бұл байланыс уақыт пен қашықтыққа бағынбайтын киелі жіп секілді. Қыз баладан өз анасымен қарым-қатынасын үзуді талап ету – әділетсіздік қана емес, оның жүрегін жаралаудың белгісі. Мұндай талаптар жас отаудың арасын алшақтатып, қайғылы салдарға әкелуі мүмкін.

Қарым-қатынастың алтын көпірі. Отбасылық жарасымдылықтың құпиясы – ер адамның әйелінің туыстарымен жақсы қарым-қатынас орнатуға тырысуында жатыр. Ене мен күйеу бала арасындағы түсіністік пен сыйластық жас отауға береке мен тыныштық әкеледі. Мұндай қарым-қатынасты орнату үшін ер адам өз әрекетінде тәртіптілік пен сыпайылықты басшылыққа алуы керек. Туыстарынан кеңес сұраудан, олардың пікірін тыңдаудан ұялмау – ақылды ердің белгісі.

Әйелінің жақындарымен сыйластықта болу – ер адамның жауапкершілігі мен кемеңгерлігін көрсетеді. Егер қиындық туындаса, оның түйінін сабыр мен жұмсақтық арқылы шешу – ең тиімді жол. Ене жүрегін ренжітпей, қайта оны жаулап алуға ұмтылу – күйеу баланың басты мақсаты болуы тиіс.

Даналықтың жарығы. Али ибн Әбу Талиб, Алла оған разы болсын, былай деген: «Достарды тарту қабілеті – ақылдың жартысы». Бұл сөздер – отбасындағы барлық қатынастардың негізі. Адамдарға жақсы қарым-қатынаспен қарау, түсіністік пен мейірім көрсету – отбасының берекесін арттыратын құралдар.

Ене мен күйеу бала арасындағы түсініспеушіліктерді тек мейірімділік, сабырлық және ақылмен шешуге болады. Ешбір жанжал жаман сөзбен немесе қатігез әрекетпен шешілмейді. Керісінше, әрбір сөз бен іс-әрекет жүрекке жол табуы керек.

Отбасылық жарасымның үлгісі. Иманучехр есімді ер адамның енесі туралы айтқаны – осындай қарым-қатынастың жарқын мысалы: «Менің енем – нағыз періште. Ол бізге көптеген өмірлік қиындықтарды жеңуге көмектеседі». Бұл сөздер тек енесінің мінезіне емес, күйеу баланың оған деген құрметіне де байланысты. Егер ер адам әйелінің туыстарына ізеттілік танытса, бұл жақсылық қайтарымын береді.

Иманды әйелдің сипаттамасы

Иманды әйел туралы Қасиетті Құранда айтылған аяттар мен Пайғамбарымыздың, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, хадистері – әйел затының отбасындағы мәртебесін көрсететін жарық шамшырақтар. Әйелдің сабырлы мінезі, имандылығы мен адалдығы арқылы ол тек жанұясының ғана емес, тұтас бір ұлттың тәрбиешісі болады.

Құрандағы асыл нұсқау

Құранның «Әйелдер» сүресінде айтылған:

«Иманды әйелдер Аллаға және күйеулеріне бағынышты болады және күйеулері жоқ кезде Алланың сақтауды бұйырғанын сақтайды» (4:34).

Бұл аятты түсіндірген ғұламалар, соның ішінде Ибн Аббас пен Имам Ас-Судди, иманды әйелдің күйеуіне адал әрі оның абыройы мен мүлкін қорғайтындығын атап өткен. Мұндай әйелдің жүрегі махаббат пен Аллаға деген сенімге толы. Ол өзінің сабырлы іс-әрекетімен ғана емес, жан дүниесінің тазалығымен де ерекшеленеді.

Жұмақ есігі иманды әйел үшін ашық

Иманды әйел – жанұяның шаттығы, игілік пен сүйіспеншіліктің қайнар көзі. Оның жаны мейірімге, жүрегі махаббатқа толы. Ол бес уақыт намазын оқып, Рамазан айында оразасын ұстап, күйеуінің абыройын сақтағаны үшін Жаратушының ризашылығына бөленеді. Пайғамбарымыздың, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, хадистерінің бірінде:

«Егер әйел күйеуіне бағынышты болып, Алланың әмірлерін орындаса, оған жұмақтың кез келген есігі ашылады» – деп айтылған.

Сабыр мен мейірім – әйелдің көркі

Әбу Хурайра, Алла оған разы болсын, Пайғамбарымыздан, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын:

«Қай әйел ең жақсы? – деп сұрағанда, ол:

«Күйеуі қарағанда қуанып, бұйырса бағынатын және күйеуі оның ісіне риза болмаса, оған қарсы шықпайтын әйел»» – деп жауап берген.

Бұл сөздерден әйел затының иманға беріктігі, сабырлылығы, отбасылық міндеттеріне жауапкершілігі мен сүйіспеншілігінің қаншалықты маңызды екенін түсінуге болады.

Иманды әйелдің сипаттары

Иманды әйел – отбасының айнасы. Оның жүрегі отбасына деген махаббатқа, иманы Аллаға деген сенімге толы. Ол:

– Аллаға құлшылық етуде мықты, жақсылық жасауға бейім;

– Күйеуіне Алланың бұйрықтары шеңберінде бағынышты;

– Ар-намысын қорғайтын, өзін ұстай білетін, әсіресе күйеуі жоқ кезде адалдығын сақтайтын;

– Үй мүлкін ұқыпты ұстайтын, ысырапшылдыққа жол бермейтін;

– Күйеуіне әдемі болып көрінуге ұмтылатын, мінез-құлқы жағымды әйел.

Жұбайлар арасындағы қарым-қатынастағы келіспеушіліктерден сақтанудың жолдары

Отбасының тыныштығы мен берекесі, күйеу мен әйелдің бір-біріне деген құрметі – тек сол шаңырақтың ғана емес, тұтас қоғамның негізгі тірегі:

1. Күйеуінің разылығы – әйелдің бақыты. Пайғамбарымыз Мұхаммед, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, айтты: «Үш топ адамның дұғасы құлағынан аспайды: қашқын құлдың, ол қайтып келгенше; күйеуі ашуланған кезде ұйқыға кеткен әйелдің және халқы наразы болған билеушінің дұғасы» – деп ескертті

Әйел жүрегінің жылуы күйеуінің разылығымен қуат табады. Егер әйел күйеуінің көңілінен жықса, оның жүрегінен шаттық қашып, шаңырақтың берекесі шайқалады. Қарапайым түсіністік пен өзара сыйластық – отбасының алтын арқауы;

2. Күйеуіне қиындық туғызу – рухани үйлесімді бұзады. Пайғамбарымыз, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, былай деген: «Әйел күйеуіне дүниеде қиындық туғызса, оның (жаннаттық) хұрлары: „Ол сенің қонағың ғана, көп ұзамай осы дүниеден кетеді, ал ол бізбен бірге мәңгілік бақытта болады“», – деп айтады;

3. Себепсіз ажырасудың ауыртпалығы «Егер әйел күйеуінен себепсіз ажырасуды сұраса, ол жәннаттың хош иісін сезінуден де айырылып қалады», – деген хадис әйелдің отбасындағы орнының қасиеттілігін көрсетеді;

4. Күйеуінің келісімінсіз амал етудің орынсыздығы. «Әйелге күйеуінің рұқсатынсыз оның жанында ораза ұстау, сол сияқты оның келісімінсіз үйге бөтен адамдарды кіргізу жарамайды», – деген хадисте отбасылық үйлесімнің маңыздылығы көрсетілген;

5. Отбасылық құпияны сақтау – ерлі-зайыптылардың ар-намысы. Пайғамбарымыз, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, айтты: «Ерлер де, әйелдер де кейде интимдік қатынастарының егжей-тегжейлерімен бөліседі… Мұны істемеңдер!» – деп ескертті;

6. Әйелдің ар-намысы мен ұятын сақтау. «Егер әйел күйеуінің үйінен тыс жерде киімін шешсе, Ұлы да Құдіретті Алла оны ұятқа қалдырады», – деген хадис әйел адамның қоғамдағы жауапкершілігін көрсетеді.

Асма бинт Харидждің қызына нұсқауы

Әйелдің өмірі өз бесігінен безіп, жаңа өмірге қадам басқан сәттен бастап өзгеріп, жаңа жауапкершілік пен міндеттерді арқалайды. Күйеуің – сенің әлемің, сенің тірегің, оның алдында басыңды иіп, барлық шексіз махаббат пен құрметіңді көрсету керек. Ол сенің аспаның болар болса, сен оның жері болу керек, өйткені жер мен аспан бір-бірінен ажырамағандай, бірін-бірі толықтырып отырады.

Алайда, жақындықтың шегі бар. Жақындық тым көп ұрыс-керіске, жанжалға алып келуі мүмкін. Дегенмен, алыстан болу да жүректердің арасын алшақтатып, байланыстардың үзілуіне себеп болады. Сондықтан, оның жүрегіне жол тап. Ол жақындаса, сен де жақында; ол алыстаса, сен де алыстап көр. Алайда, оның жүрегінде сен үшін тек қана жылы сөздер мен тәтті қылықтар болсын. Сен оған тек жылы сөздер айтып, жақсы қылықтар мен көркем келбетіңмен жанын жаулап ал. Тек солай ғана оның сүйіспеншілігі мен сеніміне ие бола аласың.

Бұл ұлы нақыл сөз – ұрпақтан ұрпаққа жеткен асыл қазына, әйелдің жүрегіне жазылған өмірдің мәні. Умм Ақил де өз қызына осы ғибратты сөздермен өмір жолын көрсеткен екен. Жас қызға осы даналықты ұғындыру – оның болашақ ана болу жолында рухани ілім алуының баспалдағы.

Кейбір кеңестер жұбайларға

Ұяда көрген өнеге – өмірдің айнасы. Отбасының беріктігі мен берекесі, сөз жоқ, әрбір мүшесінің бір-біріне деген құрметі мен шынайы мейіріміне негізделеді. Әсіресе, ер мен әйелдің арасындағы жарасымды қарым-қатынас – шаңырақтың мызғымас іргетасы. Ер азаматтың әйел жүрегін жаулауы, оны бақытқа бөлеп, сыйлап отыруы тек қымбат сыйлықтармен өлшенбейді. Бұл жүрекке жылы тиер кішкентай игі істермен өлшенбек.

Мәселен, есікті ашып беру, жай ғана гүл сыйлау секілді қарапайым, бірақ мәні терең әрекеттер әйел жүрегіне шырақ жағар. Себебі әйел үшін ер адамның ықыласы мен мейірімі – дүниедегі ең қымбат сый. Әйел жүрегі – нәзік сыр мен терең сезімнің тұрағы. Оны түсіне білу, оған лайықты құрмет көрсету – ер азаматтың ең үлкен парызы.

Күнделікті тіршіліктің арасында осы кішкентай болса да, жанға жылу беретін істерді үздіксіз жасап отыру – отбасының баянды болуына алтын көпір. Мұндай әрекеттер әйелдің жан-дүниесіне нұр құйып, оның еріне деген сенімі мен махаббатын еселейді. Отбасының бақыты мен жылуы осындай қарапайым, бірақ жүректен шыққан ықыластың арқасында ғана мықты болмақ. Ер мен әйелдің бір-біріне деген сыйластық пен махаббаты – бүтін бір отбасы тағдырының алтын арқауы.

Сүйіспеншілікті ізгі істерден баста, жарығыңды жүрекке сәуле етіп шаш. Әйел заты – нәзіктік пен мейірімнің мөлдір бұлағы. Оны бағалап, жүрекке жақын тарту – ер адамның асыл парызы. Жарыңның жанына жылу сыйлайтын, көңіліне қуаныш ұялататын әрбір ісің – шаңырақтың мызғымас негізі.

Жарыңа айтылған жүрекжарды жылы сөз – оның рухына демеу, жанына қуат. «Сен – менің жүрегімнің көркем гүлісің» деген қарапайым сөздің өзі әйел жанын жадыратып, ерлі-зайыптылар арасындағы нәзік жіптей байланысты нығайтады. Қолынан ұстап, жүректеріңнің үнін тыңдаңдар, бір-біріңнің жан әлемдеріңе тереңірек үңіліңдер.

Әйеліңді құшағыңмен еркелет, оның жүрегін қуаныш пен махаббатқа бөлеп, алақаныңа аялай түс. Ол үшін сенің ықыласың – баға жетпес байлық. Оның пікірін тыңдап, жанашырлықпен қарай біл, қажет болса, оның жанын сергітетін әзіл айтып, көңілін көтер. Әйеліңнің әрбір айтқан сөзі мен ісін бағалап, оның сұлулығын, көркемдігін ұмытпай мақтап отыр.

Ерекше күндерді атап өтуден тартынба, жарыңа нәзік сезімдеріңді білдіріп, оның гүлдей нәзік жүрегіне жол табуды ойла. Оның шаршаған сәтінде жаныңнан табылып, шай әзірлеуді немесе массаж жасауды да ұмытпа. Қарапайым істер – терең сүйіспеншіліктің көрінісі.

Әйеліңнің аспаздық өнерін мақтап, оның қолынан шыққан әрбір дәмді тағамды бағала. Онымен бірге баласыз уақыт өткізіп, серуендеп, тынығу – махаббаттың мәңгілік кепілі. Оның әзілін бөлісіп, күлкісіне ортақ бол, алғыс айтуды, ризашылық білдіруді күнделікті дағдыға айналдыр.

Ең бастысы, махаббат – ер мен әйел арасындағы нәзік, бірақ мықты жіп. Ол сенің ілтипатыңнан, шынайы ықыласың мен құрметіңнен өріледі. Осындай ізгілікке толы күнделікті істер арқылы отбасыңның жылуын сақтап, оның бақытына жол аша аласың.